Зборник на Миладиновци/ Калина, Јован и Стојан

Калина, Јован и Стојан

од Браќа Миладиновци

на современ македонски правопис

Стојан на мајка думаше:
„Проклети да са, мамо ле,
Калините душмане
Калините, и моите,
Че ми Калина клопаха,
Че е с'нлива дремлива,
И на работа ленива,
Кравите дои и дреме,
К'штата мете и к'лне.
Мене Калини клопале,
Че с'м на вино пијенец
На вино и на ракија.”
Побратим Еван не слуша,
Али поиска Калина;
Иска ја, дадоха му ја.
Ас му са мамо помолих:
„Побратиме ле Јоане!
Викај мја девер поводник,
Калини да деверувам
Калини, на моето либе!”
Послушал бе го млат Евана,
Вика го девер поводник.
Хадет им било, мамо ле,
Девер напреди да иде,
Невјаста да си изведе,
Местове да и обуе.
И ас напреди отидох,
Невјаста да си изведа.
Като си вљазох вов к'шти,
Та па си видјах Калина,
Погрее од јасно сл'нце,
Посвети от јасен месец.
Устата ми cja пукнала
На три четири дјалове.
Па са наведох, мамо ле,
Местове да и обуја;
Три капки крви капн'ха
Калини на местовете
И мене на пазухите.
Азе сја, мамо, засрамих;
Калина хитра, разумна,
Бркна си в десни џепове,
Извади бјала марама,
Та си крвите отрила ,
Крвите от местовите,
Стојану от пазухите.
Та па му жал останало,
Та е побјагнал млад Стојан,
И на далече забјагнал,
През Дунав дури во Влашко,
От Калинине жалове;
Та седја девет години,
И стече много имане,
Та па накупи млат Стојан,
Сјакак'в дребен хармаган,
Та па си дома отиде,
Па на мајка си думаше:
„Мамо ле, моја мајчице!
Здраво ли сте, живо ли сте?
Калина поздраво ли е?
Хубава ли е невјаста?”
Мајќа Стојану думаше:
Синко Стоене, Стоене!
И здраво сме, и живо сме,
И Калина е поздраво,
И хубава е невјаста,
От ка сја, синко, ожени
Дваш похубава стан'ла.”
Стојан мајце си думаше:
„Мамо ле, моја мајчице!
Иди ја викај, мамо ле,
Та да ни доде на гости,
Хармаган да и харижа”
Мајќа Стојану думаше:
„Синко Стоене, Стоене!
Тја у нас не ште да доде,
От кума не е простена,
От мajќa неповрната;
Но иди, синко, ти у тјах.”
Послуша ја бе млат Стојан,
Та отиде у Калини.
Калина на двор заспала,
Ситна је роса избило;
Чуди cja, мae млат Стојан,
Каква ли ја да ја сабуди,
Мило му да ја сабуди.
Тја сја и сама сабуди,
Та па Стојану думаше:
„Добрја ми доде, браче ле,
Ха да си влезем вов к'шти,
Че нема тука млат Јоан.”
Па си сја влеле вов к'шти;
Готвила, та вечерале.
Па си остави млат Стојан
Ножове на возглавето.
Е! че си иде млат Еван,
Та на портите потропа.
А Стојан скокна, та бега,
Заборави си ножове
Ножове на возглавето.
Ка бе ги видјал млат Еван,
Тои Калини думаше:
Либе, убава Kaлино!
Ја сја убаве премени,
Па убаве сја натруфи,
Облечи сукно мораво,
Воз моравот алено,
Воз аленото златено,
Па налеи злата б'клица
С това ли вино червено,
Та накалесај, Калино,
Сичката моја роднина,
И мојта рода и твојта,
Та накалесај, Калино,
Че си е дош'л девер ти.”
Послушала го Калина,
Та сја убаве премени,
Па јузе злата б'клица,
Та накалеса родата,
Та им сја дошле на гости.
И Еван си ми думаше:
„Дружино вјарна, зговорна!
Њашто шта да ви попитам,
Имам си нива зелена,
Научил сја е сур елен,
Нивата да ми прогазва;
Да ли сур елен утрепа,
Или нивата ож'на?”
Не бе сја никој досетил,
Досетил бе сја млат Стојан,
Та па Јоану думаше:
„Побратиме ле Јоане,
Ако ти елен дохожда,
Ништо ти зулум не стори,
(На слок рогове остави)?
Боле нивата ож'ни,
Сур елен недеј утрепва,
Ако сур елен јутрепаш,
Научи ште сја па други,
Нивата да ти прогазва.”
Тогава стана млат Јоан,
Та си е фан'л Калина,
С'с черн ја катран намаза,
С'с бјал ја памук налепи,
Та па ја млада запали,
Та им е три дни светила.