Јов (вики-превод)

Естер

Јов Библија (вики-превод) од н.п.

Псалми

Предговор.

¹Си живееше во земјата Уц^[1] еден човек по име Јов. Тој беше чесен и без пороци^[2], имаше страхопочит спрема Бог и се држеше настрана од злото. ²Му се беа родиле седум^[3] сина и три ќерки. ³Имотот негов беше седум илјади овци, три илјади камили, петстотини рала волови, петстотини магарици и многу голем број слуги. Тој беше најбогатиот човек на Истокот.

⁴Секоја година, кога ќе им дојдеше роденденот, синовите на Јов приредуваа гозби. Ќе ги поканеа нивните три сестри, ќе се собереа во домот на славеникот, па заедно јадеа и пиеја. ⁵Тие гозби траеја и по неколку дена, а на крајот од секоја гозба Јов ќе испратеше да ги повикаат неговите деца и ќе ги очистеше. Ќе станеше рано наутро и ќе принесеше жртви паленици за секој од нив, зашто си мислеше: „Можеби моите деца грешеле и го колнеле Бог во своите срца!“. Вака правеше Јов после секоја гозба.

Првото искушување на Јов.

⁶Еден ден синовите^[4] Божји дојдоа да се претстават пред ГОСПОД, а со нив дојде и сатаната^[5]. ⁷„Од каде доаѓаш?“ - го праша ГОСПОД сатаната, а тој му одговори: „Скитав по земјата и гледав што сѐ се случува по неа.“

⁸Тогаш ГОСПОД го праша сатаната: „Го виде ли Мојот слуга Јов? Нема друг како него на земјата, човек чесен и без пороци, кој има страхопочит спрема Бог и се држи настрана од злото.“

⁹„А зошто не би имал страхопочит?“ - забележа сатаната. ¹⁰„Зарем Ти не го штитиш? Зарем не си поставил ограда и околу него, и околу неговото домаќинство и околу сѐ што е негово? Трудот на неговите раце си го благословил, па стадата му се распослале по земјата. ¹¹Но испружи ја сега раката Твоја и земи му сѐ што има! Сигурен сум дека в лице ќе Те проколне.“

¹²Тогаш ГОСПОД му одговори на сатаната: „Добро, прави што сакаш со сѐ што е негово, но на него рака не ставај!“. После ова сатаната си замина од кај ГОСПОД.

¹³Токму во денот кога синовите и ќерките на Јов се гостеа и пиеја вино во домот на најстариот брат, ¹⁴гласник дотрча кај Јов и му рече: „Додека слугите ораа со воловите, а магарињата пасеа близу до нив, ¹⁵Шевајците^[6] нѐ нападнаа, стоката ја одведоа, а твоите слугите, сите до еден, со остар меч ги исклаа. Само јас успеав да побегнам за да ти јавам.“

¹⁶Уште зборот не дорече, друг гласник дотрча викајќи: „Оган Божји падна од небесата, ги проголта овците и сите твои пастири. Само јас успеав да побегнам за да ти јавам.“

¹⁷Уште зборот не дорече, трет гласник дотрча викајќи: „Три Халдејски^[7] банди нѐ нападнаа, камилите ги одведоа, а сите твои слугите со остар меч ги исклаа. Само јас успеав да побегнам за да ти јавам.“

¹⁸Уште зборот не дорече, четврт гласник дотрча викајќи: „Синовите и ќерките твои јадеа и пиеја вино во куќата на најстариот брат, ¹⁹кога силен ветер дувна од пустината и удри по четирите агли на куќата, а таа се урна врз децата и ги уби. Само јас успеав да побегнам за да ти јавам.“

²⁰Стана Јов, ја раскина од жал наметката своја, ја избрича^[8] главата, падна на земја и се поклони пред Бог, ²¹па рече: „Гол сум излегол од утробата на мајка ми, кога земјата ќе ме прибере, што со себе ќе земам? ГОСПОД даде, ГОСПОД зеде. Нека се слави името ГОСПОДОВО!“ ²²Во сето ова Јов не згреши, зашто не Го обвини Бог дека погрешно постапува.

Глава 2

Второто искушување на Јов.

¹Еден ден синовите Божји пак дојдоа да се претстават пред ГОСПОД. Со нив дојде и сатаната. ²ГОСПОД му рече: „Од каде доаѓаш?“, а сатаната Му одговори: „Скитав по земјата и гледав што сѐ се случува по неа.“

³Потоа ГОСПОД го праша сатаната: „Го виде ли Мојот слуга Јов? Нема друг како него на земјата, човек чесен и без пороци, кој има страхопочит спрема Бог и се држи настрана од злото. Иако ти ме подбуцна против него да го уништам без причина, тој сепак си остана чесен.“ ⁴Тогаш сатаната Му одговори на ГОСПОД: „Кожа за кожа! Сѐ што има човек ќе даде за да спаси гол живот! ⁵Но испружи ја сега раката Твоја и удри по неговите коски и по неговото тело! Сигурен сум дека в лице ќе Те проколне.“

⁶Тогаш ГОСПОД му рече на сатаната: „Добро, прави со него што сакаш, само животот остави му го!“ ⁷Потоа сатаната си замина од кај ГОСПОД и го нападна Јов со болни чиреви од главата до петите.

⁸Седна Јов во пепелта и зеде една ќерамитка да се чеша. ⁹Тогаш жена му му рече: „Уште ли се обидуваш да останеш чесен! Проколни го Бог и умри!“

¹⁰Јов ѝ одговори: „Зборуваш како глупавите^[9] жени! Зарем доброто од Бог да го прифатиме, а маката не?“ Во сето ова Јов не згреши со тоа што го кажа.

Тројцата пријатели на Јов.

¹¹Тогаш тројцата пријатели на Јов слушнаа за сите маки што го беа снашле, и се упати секој од својот дом, Теманецот^[10] Елифаз^[11], Шухиецот^[12] Вилдад и Нааматиецот^[13] Зофар, па се сретнаа и тргнаа заедно да му искажат сочувство и да го утешат.:¹²Кога го здогледаа оддалеку, не можеа да го познаат. Викнаа да плачат на сет глас, ја раскина од жал секој наметката своја, попрскаа прав врз главите свои до небесата ¹³и седнаа со него на земја. Седум дена и седум ноќи никој збор не проговори, зашто видоа колку големо беше неговото страдање.

Глава 3

Јов проговорува.

¹Тогаш Јов отвори уста и го проколна денот кога се родил. ²Проговори Јов и рече:

³„Проклет да е денот кога сум се родил

и ноќта кога било кажано:

,Машко се роди!’

⁴Во црна темнина да се претвори!

Бог да го заборави!

Сонце да не го огрее!

⁵Мрак и црна^[14] сенка да го земат!

Темен облак да го надвисне!

Бел ден да не види!

⁶Таа ноќ црна темнина да ја голтне!

Да се брише од годината,

во деновите да не се брои,

во месеците да не влегува!

⁷Пуста да остане таа ноќ!

Крик радосен во неа да нема!

⁸Клетва да ѝ фрлат тие што денот^[15] го колнат^[16],

тие што и Левијатанот^[17] можат да го скорнат!

⁹Утринските ѕвезди да ѝ се зацрнат!

На мугра да чека, мугра да не дојде!

Зората да не ѝ осамне

¹⁰зашто не ги затвори вратите на мајчината ми утроба,

зашто остави за ваква мака да се родам!

¹¹Што не си умрев уште на раѓање?!

Од утробата кога излегов смртта што не ме прибра?!

¹²Зошто колена ме прифатија^[18],

зошто гради ме надоија?!

¹³Ќе си лежев сега во мир,

ќе спиев, спокојство ќе имав,

¹⁴со цареви и советници земни,

со оние што дворци си ѕидаа,

домови од кои само урнатини останаа,

¹⁵со кнезови злато што трупаа,

домовите свои со сребро што ги полнеа.

¹⁶Зошто како мртвородено не ме запретаа,

како младенчињата светло што не видуваат?!

¹⁷Таму злите не прават веќе збрки,

уморниот спокој наоѓа.

¹⁸На заробените им олеснува,

викањето на стражарите не го слушаат веќе.

¹⁹И мал и голем таму се исти,

робовите - слободни од своите господари.

²⁰Зошто на несреќните светлина им се дава

и живот на оние со горчина во душата?!

²¹По смртта чезнеат, а смртта ја нема.

Ја бараат како да е скриено богатство.

²²Зошто им е животот на оние за кои гробот е спас,

на оние што се радуваат и веселат кога до него ќе стигнат,

²³на оние чиј пат е скриен

и Бог ограда околу нив ставил.

²⁴Наместо храна, воздишки ми идат,

стенкањата мои како вода течат.

²⁵Токму тоа од што се плашев на глава ми дојде,

тоа од што треперев, тоа ми се случи.

²⁶Немам мир, немам тишина, немам почин -

неспокој кај мене се всели.“

Глава 4

Елифаз.

¹Тогаш одговори Теманецот Елифаз и рече:

²„Ако се осмелам еден збор да ти кажам, ќе имаш ли трпение?

Но кој може да ги додржи зборовите!?

³Ете, ти на многумина совет си дал,

раце слаби си укрепил.

⁴Твоите зборови подршка биле на потклекнатиот,

на колена растреперени сила си дал.

⁵Но сега дојде на твоја глава и ти потклекна.

Удри против тебе и сега ти не знаеш главата кај ти е.

⁶Зарем побожноста твоја не е твојата сигурност?

Зарем непорочните патишта твои не се твојата надеж?

⁷Застани сега и размисли, кој невин погинал?

Каде праведните биле уништени?

⁸Колку што јас сум видел, оние што зло ораат и мака сеат,

зло и мака жнеат!

⁹Од здивот Божји гинат,

ги снемува пред пламенот на гневот Негов.

¹⁰Рика лавот и реве,

ама забите лавовски се кршат и

¹¹умира без плен, а младенчињата на лавицата -

секое на своја страна.

¹²Имам еден збор тајно што го добив,

ушите мои во шепот го уловија

¹³среде немирните ноќни соништа,

кога врз луѓето длабок сон се спушта.

¹⁴Страв ме обзеде и трепет,

сите коски ми се растресоа.

¹⁵Дух до мене се прикрадна

и целиот се наежив.

¹⁶Застана, но за ликот негов ништо не можам да кажам -

само облик пред очите мои.

Стивна и слушнав глас:

¹⁷,Може ли смртен човек поправеден од Бог да биде,

од Создателот да биде почист?!

¹⁸Тој ни во слугите свои доверба нема,

кај ангелите грешка наоѓа,

¹⁹а не пак кај оние што во куќи од кал живеат,

чии темели во прв лежат,

кај оние што како молци гинат^[19].

²⁰Од утро до мрак умираат,

исчезнуваат неприметно и засекогаш.

²¹Јажињата на шатори нивни зарем не се корнат

и тие гинат без мудрост да соберат.’

Глава 5

¹Викни сега, помош барај!

Одговара ли некој?

Кон кого од светите^[20] ќе се свртиш?

²Глупавиот срџбата го убива,

а простиот зависта го кине.

³Сум гледал јас глупав човек корен да пушти,

но веднаш домот негов сум го проколнал.

⁴Далеку се децата негови од безбедност.

Ќе ги сотрат на суд и нема кој да ги одбрани.

⁵Секој што е гладен жетвата негова ја јаде,

дури и од меѓу трњето ја граба.

Брефтаат оние што по богатство негово се жедни.

⁶Злото од земја не никне,

ниту маката од нива изртува.

⁷Човек за мака е роден, исто како што искрите^[21] не паѓаат,

туку кон небо се вишат.

⁸Јас да сум на твое место накај Бог ќе се свртам,

пред Бог маката ќе си ја кажам.

⁹Тој величествени и несфатливи нешта прави,

на чудата негови број им нема^[22].

¹⁰Дождот го распоредува по целата земја

и води пушта по нивите.

¹¹Скромните ги воздига,

ожалостените ги штити.

¹²Ги препречува намерите на вештите

и рацете нивни не успеваат,

¹³ги фаќа мудрите во нивната остроумност,

сплетките на лукавите ги збришува,

¹⁴на сред бел ден со темнина ги обвива,

напладне пипаат како да е ноќ.

¹⁵Го спасува сиромавиот од мечот што им е в уста,

од канџите на моќниците го избавува.

¹⁶Така и за бедните надеж има,

а неправдата уста затвора.

¹⁷Види колку се благословени оние што Бог ги поправа!

Не презирај го укорот од Семоќниот^[23]!

¹⁸Тој ранува, но и ги превива раните,

повредува, но рацете Негови исцелуваат.

¹⁹Од шест неволји ќе те избави,

во седмата зло нема да те стигне.

²⁰Кога има глад од смрт ќе те избави,

во битка - од ударите на мечот.

²¹Од отровни јазици ќе те штити,

уништувањето кога ќе дојде - нема да се плашиш.

²²На уништувањето и на гладта ќе им се потсмеваш,

од ѕверовите земни нема да се плашиш,

²³зашто завет имаш со камењата во полето,

дивите животни во мир со тебе ќе бидат.

²⁴Ќе знаеш дека безбеден е твојот дом.

Имотот ќе си го преброиш и ништо нема да недостасува.

²⁵Ќе знаеш дека многубројни се твоите деца,

потмците твои се како тревата по земјата.

²⁶Крепок в гроб ќе легнеш,

како сноп навреме собран.

²⁷Гледај, ова сме го провериле и вистина е!

Слушни и на себе примени го!“

Глава 6

Јов.

¹Тогаш Јов одговори и рече:

²„Ах да може болката моја да се измери,

маката моја на кантар да се стави,

³сета морска песок рамна не ќе им е!

Затоа така итаат зборовите мои.

⁴Ете, стрелите на Семоќниот се во мене

и духот мој од отровот нивни пие.

Ужасите Божји против мене се построени.

⁵Рика ли дивото магаре кога има трева?

Мука ли волот над полни јасли?

⁶Се јаде ли храна блуткава, без сол?

Белката на јајцето вкус има ли?

⁷Ни да ги допрам не можам,

ми се лоши од таа храна.

⁸Има ли кој молитвите мои да ги исполни?

Надежта моја ќе ја награди ли Бог?

⁹Ах, да сака Бог да ме дотолчи,

да пушти рака и да ме смачка.

¹⁰Така сепак една утеха ќе имам,

во оваа болка безмилосна радост ќе ми биде,

што зборовите на Светиот^[24] јас не ги порекнав.

¹¹Што сила имам, та да се надевам?

Што иднина ме чека, та да се стрпам?

¹²Силата моја од камен ли е?

Телото мое од бронза ли е?

¹³Нема помош за мене!

Што беше, до тука беше^[25]!

¹⁴Кога човек е во очај, верност му треба^[26] од неговите пријатели,

дури и ако престанал да има страв од Семоќниот.

¹⁵Но браќата мои превртливи се,

како потоци што пресушуваат,

како порои што поплавуваат,

¹⁶заматени од ледот,

надојдени од снегот,

¹⁷а в лето пак секнуваат,

кога ќе се стопли - во коритата ги нема.

¹⁸Караваните заради нив скршнуваат,

одат по нив во пустината и гинат.

¹⁹Ги бараат караваните од Тема^[27],

патувачките трговци од Шева^[28] на нив се надеваат,

²⁰се истоштуваат зашто доверба во нив имаат,

пристигаат, а таму - сува песок.

²¹Така и од вас ништо не бидува!

Видовте страшни нешта и се уплашивте.

²²Сум ви кажал ли јас досега:,Дајте ми!’?

Од богатствата ваши откупнина да платите за мене сум побарал ли?

²³Од раката на непријателот да ме избавите,

од канџите на безмилосните да ме оттргнете сум ве молел ли?

²⁴Ај научете ме, што грешка сторив

покажете ми и ќе се смирам!

²⁵Колку болат искрени зборови!

Но што со тоа докажавте?

²⁶Она што го реков ли да го исправите?

Зборовите на разочараниот се како ветер!

²⁷Вие и за сирак ждрепка би фрлиле,

пријателот свој би го продале!

²⁸Ајде сега, ве молам, погледнете ме!

Зар в лице би ве лажел?

²⁹Смирете се сега и не бидете неправедни!

Размислете уште еднаш за мојата праведност!

³⁰Мислите дека лажам?

Устата моја не разликува ли што е зло?

Глава 7

¹Зарем нема човек тешка^[29] служба на земјата?!

Деновите негови зарем не се како деновите на аргатите?

²Како роб за сенка чезнее,

како аргат надницата со нетрпение си ја чека.

³А мене ми се дадоа месеци на празнина,

ноќи тегобни ми се доделија.

⁴Ќе легнам и веднаш помислувам:,Уште колку има додека да станам?’

А ноќта се влече, и јас се вртам наваму натаму сѐ до зората.

⁵Телото мое со црви е облечено,

со красти и прашина е покриено.

Распукана е кожата моја и загнојува.

⁶Деновите мои побрзо од сновалка^[30] летаат

и завршуваат без никаква надеж.

⁷О Боже, сети се, мојот живот е само еден здив!

Никогаш повеќе очите мои среќа нема да видат!

⁸Ме гледаш сега, но не за долго.

Ќе ме бараш, а мене ќе ме нема.

⁹Облакот се распршува и го снемува.

Кој в гроб^[31] влегува, оттаму не се враќа.

¹⁰Во домот свој веќе нема да си дојде,

местото негово нема за него да знае.

¹¹Затоа нема да молчам!

Духот мој од мака ќе зборува!

Ќе се жалам со горчина во душата!

¹²Море ли сум јас, чудовиште^[32] од бездната,

та стража си поставил околу мене?!

¹³Си помислив - постелата ќе ме утеши,

леглото мое маките ќе ми ги олесни,

¹⁴а Ти со соништа ме нападна,

со виденија страв в коски ми втера.

¹⁵Подобро да се загушам, да умрам,

отколку со вакво тело да живеам!

¹⁶Ми дотегна веќе, та вечно ли жив ќе сум!

Остави ме на мира, зашто бесмислени се деновите мои!

¹⁷Што е човек, та толку да го величаш?

Што толку внимание срцето Твое му посветува?

¹⁸Го испитуваш секое утро,

секој миг на проба го ставаш.

¹⁹До кога ќе го држиш погледот Твој прикован за мене?

Остави ме барем плувачката на мира да си ја голтнам!

²⁰Ако сум грешел што Тебе сум Ти сторил, Ти што кон луѓето гледаш?

Зошто^[33] на заб ме зеде?

Јас самиот на себе сум си бреме^[34].

²¹Зошто навредите мои не ми ги простиш,

гревовите мои зошто не ги заборавиш?

Јас и онака скоро в прав ќе легнам.

Ќе ме бараш, а мене веќе ќе ме нема.“

Глава 8

Билдад.

¹Тогаш одговори Шухиецот Вилдад и рече:

²„До кога вака ќе зборуваш?

До кога зборовите од устата твоја ќе завиваат како ветер?

³Зарем Бог ја извртува правдата!?

Зарем Семоќниот правото го прекршува!?

⁴Кога децата твои грешеле против Него,

тој им платил^[35] според нивните гревови.

⁵Но ако ти кон Бог погледнеш,

на Семоќниот ако Му се помолиш,

⁶ако си чист и праведен,

дури и сега Тој на твоја страна ќе застане,

и твоето праведно место ќе го обнови.

⁷Ќе почнеш скромно,

а потоа напредокот ќе ти биде голем.

⁸Ајде прашај ги сега претходните поколенија,

откриј што научиле нивните татковци,

⁹зашто ние од вчера сме и ништо не знаеме.

Деновите наши на земјата се како сенка.

¹⁰Зарем нема да те поучат, зарем нема да ти кажат,

од своето знаење зарем нема зборови да извлечат?

¹¹Може ли да расте рогоз, ако нема мочуриште?

Може ли да успева трска, ако нема вода?

¹²Никој не ги коси,

а тие овенуваат пред сета друга трева.

¹³Таква е судбината на сите што Го забораваат Бог.

Така исчезнува надежта на безбожните.

¹⁴Колку е кревко^[36] она во што тие веруваат,

она на што се потпираат е како пајакова мрежа.

¹⁵Се потпираат на мрежата своја, но таа не издржува.

Се закачуваат за неа, но таа не додржува.

¹⁶Безбожните луѓе навидум се силни,

како билки добро наводнувани, на сонце изложени,

шират гранки над своите градини,

¹⁷ги обвиваат корењата околу купишта камења,

меѓу карпите место бараат.

¹⁸Но кога ќе ги искорнат,

не се ни познава.

¹⁹Така завршува нивната радост,

а од почвата други никнат.

²⁰Внимавај! Ниту Бог непорочните ги отфрла,

ниту на злите напредок им дава.

²¹Пак со смеа устата твоја ќе ја исполни,

усните твои со извици радосни.

²²Оние што те мразат со срам ќе бидат облечени,

шаторите на злите ќе ги снема.“

Глава 9

Јов.

¹Тогаш Јов одговори и рече:

²„Знам јас дека тоа е вистина,

но може ли смртен човек да биде праведен пред Бог?

³Дури и да сака да се расправа со Него,

не би можел да му одговори ниту еднаш од илјада.

⁴Со мудро срце и неизмерна сила,

кој може да истрае против Него и да не биде уништен?

⁵Оној Кој планините ги поместува без тие и да почувствуваат,

Кој ги превртува во својот гнев,

⁶Оној Кој земјата ја тресе од нејзиното место,

и столбовите нејзини треперат,

⁷Оној Кој на сонцето кога ќе му проговори

тоа престанува да свети,

чие место е зад ѕвездите,

⁸Оној Кој Сам ги распнува небесата,

Кој гази по брановите морски,

⁹Оној Кој ги создаде Мечката, Орион,

Плејадите и јужните соѕвездија,

¹⁰Оној Кој чуда создава несфатливи,

чудесни нешта без број,

¹¹ете, покрај мене минува и јас не Го гледам.

Поминува, а јас не Го чувствувам.

¹²Ако грабне, кој може да Го сопре?

Кој може да му каже:,Еј, што правиш!?’

¹³Бог не го зауздува својот гнев.

Под Него треперат дури и одредите на Рахав.

¹⁴Како тогаш јас да се препирам со Него?

Можам ли зборови да најдам?

¹⁵Дури и невин да бев, нема да можев да Му одговорам.

Можам само за милост да Го молам Оној што ме суди.

¹⁶Дури и да Го повикав, а Тој ми одговореше,

не верувам дека ќе ме послушаше.

¹⁷Тој со бура ќе ме сотреше

и ќе ги умножеше раните мои без причина.

¹⁸Немаше да ми дозволи здив да земам,

туку ќе ме преплавеше со несреќи.

¹⁹Ако е до сила, моќен е!

Ако е до правда, кој^[37] може да ме обвини^[38]?

²⁰Дури и да бев невин, устата моја ќе ме обвинеше.

Дури и да бев непорочен, таа ќе ја изговореше вината моја.

²¹Непорочен сум, но не се грижам за себе,

го презирам својот живот.

²²Сѐ едно е, и затоа велам:

,И непорочен и зол Тој уништува.’

²³Кога камшикот Негов донесува ненадејна смрт,

Тој му се потсмева на очајот на невините.

²⁴Земјата паѓа во рацете на злите,

а Тој ги заслепува судиите.

Ако не е Тој, тогаш кој е?

²⁵Моите денови се побрзи од тркач,

летаат без искра радост.

²⁶Се лизгаат како лесни^[39] кораби,

како орел кој се спушта врз плен.

²⁷Да си кажам:,Ќе ја заборавам мојата поплака,

ќе го променам изразот на лицето и ќе се смеам.’

²⁸Страв ме фаќа од сите мои страдања,

знам дека нема да ме сметаш за невин.

²⁹Виновен сум?!

Зошто тогаш попусто да се борам?

³⁰Дури и со сапун^[40] да се измиев,

со сода да ги измиев рацете мои,

³¹Ти во тиња би ме потопил,

та и облеките мои од мене да се гадат.

³²Оти Тој не е човек како што сум јас,

па да можам со Него да се препирам,

на суд заедно да појдеме.

³³Нема^[41] меѓу нас кој да посредува,

да положи рака и на обајцата,

³⁴да го тргне од мене стапот Негов,

ужасите Негови веќе да не ме заплашуваат.

³⁵Тогаш би зборувал и не би се плашел,

а не вака препуштен сам на себе.

Глава 10

¹Ѝ се згади на душата моја од ваков живот.

Затоа ќе ги отпуштам уздите на мојата поплака,

ќе зборувам од горчината на мојата душа.

²Ќе му кажам на Бог:,Не осудувај ме!

Кажи ми за што ме обвинуваш!

³Уживаш ли да го згмечиш, да го шутнеш делото на своите раце,

додека на сплетките на злите се смешкаш?!

⁴Твоите очи од месо ли се,

како очи на смртник ли гледаат?

⁵Твоите денови како денови на смртник ли се?

Годините твои како деновите на човекот ли се,

⁶па мораш да ја проучуваш мојата вина,

да го испитуваш мојот грев,

⁷иако знаеш дека не сум виновен

и никој од Твоја рака не може да ме спаси?

⁸Твоите раце ме обликувале и ме создале.

Дали сега ќе се свртиш и ќе ме уништиш?

⁹Сети се дека си ме обликувал како што се обликува глината!

Сега во прав ли ќе ме претвориш?

¹⁰Зарем не си ме излеал како млеко?

Зарем не си ме згрутчил како сирење?

¹¹Со кожа и месо си ме облекол,

со коски и жили си ме составил.

¹²Живот си ми дал, пријателство си ми подарил,

а Твоето Провидение го чуваше мојот дух.

¹³Но ова во срцето Твое си го сокрил,

и знам дека тоа е во Тебе:

¹⁴Ако грешев ќе ме видеше,

за мојата навреда нема да ме оставеше неказнет.

¹⁵Ако сум виновен - тешко мене!

Ако сум невин, глава не можам да кренам,

полн со срам и свесен за мојата рана.

¹⁶Ако како лав се издигнеш повторно против мене

и страотна сила покажеш,

¹⁷ако нови сведоштва изнесеш против мене

и гневот Твој го зголемиш,

силите Твои ако дојдат против мене како бранови,

¹⁸тогаш зошто од утробата си ме извадил?

Требало да умрам, требало око човечко да не ме види!

¹⁹Камо никогаш да не се создадов,

од утробата в гроб да легнев.

²⁰Не завршија ли веќе моите малку денови?

Сврти се сега од мене, за да имам еден миг задоволство,

²¹пред да заминам, и оттаму да не се вратам,

во земјата на темнината и смртната сенка,

²²земјата на мракот, сенка длабока како ноќ,

безредие, онаму каде што и светлината е како темнина.’“

Глава 11

Софар.

¹Тогаш одговори Нааматиецот Зофар и рече:

²„Зарем сите овие зборови да бидат оставени без одговор?

Зарем човекот што вака зборуваше да биде оправдан?

³Молчи човеку, празни се твоите зборови!

Кога се потсмеваш, нема ли никој да те прекори?

⁴Велиш:,Погрешна е мојата вера,

јас сум чист во Твоите очи!’

⁵Камо да можеше некој да Го натера Бог да проговори,

да отвори уста против тебе,

⁶да ти ги открие тајните на мудроста,

оти вистинската мудрост има две страни.

Знај, Бог веќе заборавил некои од твоите гревови!

⁷Можеш ли да ги сфатиш Божјите тајни?

Можеш ли да ги дознаеш границите на Семоќниот?

⁸Повисоки се од небесата - што ти можеш тука да сториш?

Подлабоки се од пеколот^[42] - што ти за тоа можеш да знаеш?

⁹Подолги се од земјата,

пошироки од морето.

¹⁰Ако Тој помине и те стави в затвор,

ако свика суд, кој може да Му се спротивстави?

¹¹Ги препознава Тој измамниците!

Кога ќе види зло, зарем тоа не го забележува?

¹²Колку^[43] што од дивото магаре може човек се роди,

толку глуп човек може мудар да стане.

¹³Ако Му го посветиш срцето,

ако испружиш рака кон Него,

¹⁴ако гревот од раката своја го отстраниш,

и не дозволиш зло да има во шаторите твои,

¹⁵тогаш сигурно ќе подигнеш глава без срам,

ќе стоиш цврсто и нема да се плашиш.

¹⁶Ќе ја заборавиш маката своја.

Нема да се сеќаваш на неа,

ќе биде за тебе како води што се веќе истечени.

¹⁷Животот ќе ти стане посветол од пладне,

темнината ќе ти стане како утро.

¹⁸Ќе бидеш безбеден, зашто постои надеж.

Ќе гледаш наоколу и ќе одмараш во сигурност.

¹⁹Ќе легнуваш, без никој да те заплашува.

Многумина ќе се борат за твојата наклоност.

²⁰А очите на злите - ќе ги измамат.

За нив излез ќе нема, ќе угасне нивната надеж.“

Глава 12

Јов.

¹Тогаш Јов одговори и рече:

²„Да, да, само вие сте луѓе

и со вас мудроста ќе умре!

³Па и јас разум имам како и вие,

не сум подолен од вас.

Кој не ги знае овие работи?

⁴Ругло станав за моите пријатели,

иако кон Бог повикав и Тој ми одговори!

Обично ругло, иако сум праведен и непорочен!

⁵Човек, кога добро му оди, ја презира несреќата.

Тоа е судбината на оној чија нога се подлизнува.

⁶Мирни се шаторите на разбојниците,

спокојни се оние што Го предизвикуваат Бог, ^[44]кои својот бог в рака го носат.

⁷Но прашајте ги сега животните и тие ќе ве научат,

прашајте ги птиците небесни и тие ќе ви кажат!

⁸Проговорете ѝ на земјата и таа ќе ве поучи,

нека ви објаснат рибите морски!

⁹Кој не ги знае сите овие работи?

Кој не знае дека раката ГОСПОДОВА сето тоа го создаде,

¹⁰дека во раката Негова е животот

на секое живо суштество

и здивот на секое човечко тело?

¹¹Зарем увото не ги распознава зборовите,

како што јазикот ги разликува вкусовите на храната?

¹²Кај старците е мудроста,

многуте денови носат разум.

¹³Негова е мудроста и силата,

Негови се советот и разумот.

¹⁴Ете, што Тој ќе разурне - не може да биде обновено,

кого Тој ќе стави в затвор - не може да биде ослободен.

¹⁵Ќе ги запре водите и ете ти суша.

Ќе ги отпушти и ќе ја опустошат земјата.

¹⁶Негова е силата и победата,

Негови се и лажгото и излажаниот.

¹⁷Советници голи одведува,

од судии прави глупаци.

¹⁸Царски пранги симнува

и им ги препашува половините со платно.^[45]

¹⁹Свештеници голи одведува,

првенци соборува.

²⁰Ги замолчува устите на луѓе во кои се имало доверба,

остроумноста од старците ја одзема.

²¹Излева презир врз благородници и ^[46]

распашува појас од силните.

²²Ги открива длабоките нешта од темнината,

длабоката сенка на светло ја изнесува.

²³Воздигнува народи и ги уништува.

Намножува народи и ги распрснува.

²⁴Ги лишува од разум водачите земни

и ги праќа низ пусто беспаќе.

²⁵Пипаат во темнина без зрак светло,

ги прави да се тетерават како пијани.

Глава 13

¹Сето ова окото мое го видело,

увото мое го чуло и разбрало.

²Тоа што вие го знаете,

го знам и јас и не сум подолен од вас.

³Но јас кон Семоќниот ќе проговорам,

мојот случај со Бог сакам да го расправам.

⁴А вие со лаги го валкате мојот образ.

Безвредни лекари сте, сите до еден.

⁵Кој да ве натера да замолчите!?

Ако замолчите, тоа за мудрост ќе ви се припише.

⁶Слушнете сега што јас имам да кажам,

чујте ја молбата од моите усни!

⁷Заради Бог ли зборувате злобно,

заради Него ли лажете?

⁸Кон Него ли ќе бидете пристрасни,

наместо Бог ли вие ќе се расправате?

⁹А што ако Тој добро ве испраша?

Можете ли и Него да го излажете,

како што можете да излажете човек?

¹⁰Ќе ве прекори, сигурно ќе ве прекори,

ако тајно бидете пристрасни.

¹¹Неговата величественост нема ли да ве заплаши,

ужасите Негови нема ли да паднат на вас?

¹²Вашите поговорки се изреки од пепел!

Вашите одбрани се одбрани од кал!

¹³Молчете и оставете ме јас да зборувам,

па што ќе биде - нека биде.

¹⁴Зошто самиот се изложувам на опасност?

Зошто го земам својот живот во свои раце?^[47]

¹⁵Иако ме дотолчи, јас во Него ќе се надевам,

моите постапки непоколебливо пред Него ќе ги бранам.^[48]

¹⁶Ете ова може да ме спаси -

ниту еден безбожен не би се осмелил пред Него да дојде.

¹⁷Слушнете, слушнете го мојот збор!

Она што го велам нека ви влезе в уши!

¹⁸Ете, јас го приготвив мојот случај

и знам дека ќе бидам оправдан.

¹⁹Кој може против мене да изнесе обвинение?

Ако има таков, јас ќе замолчам и ќе умрам!

²⁰Само од две нешта поштеди ме

и ќе престанам да се кријам од Тебе:

²¹Раката Твоја од мене отстрани ја,

со Својот ужас не заплашувај ме!

²²Тогаш повикај ме и јас ќе одговорам,

или пак дозволи ми да зборувам и одговори ми!

²³Колку се моите престапи и гревови?

Моите навреди и гревови покажи ми ги!

²⁴Зошто се криеш од мене

и ме сметаш за непријател?

²⁵Лист од ветрот оддуван ли ќе мачиш

или сува плева ќе прогонуваш?

²⁶Горки нешта против мене напиша.

Направи јас да ги наследам гревовите на моите деца.

²⁷Нозете мои во пранги ги окова

и ги следиш сите мои патишта,

ги бележиш сите траги на моите стапала.

²⁸Така човек како гнилеж исчезнува,

како наметка - молци го јадат.

Глава 14

¹Човек од жена роден -

малку се деновите негови и полни со мака.

²Како цвет - расцветува и овенува.

Одлетува како сенка и го снемува.

³Ете на што Ти си ги вперил очите, ^[49]

мене си ме извел пред Себе на суд.

⁴Кој може да извади чисто од нечисто?

Никој!

⁵Човековите денови се изброени,

Ти го знаеш бројот на неговите месеци.

Границата си му ја поставил и тој не може да ја премине.

⁶Тргни го погледот од него,

остави го сам со себе

додека како аргат го минува своето време.

⁷За дрвото има надеж!

Ако биде пресечено, пак ќе развие,

фиданките негови нема да исчезнат.

⁸Ако остари коренот негов в земја,

ако се распадне пенушката негова во почвата,

⁹од водата ќе напупи,

ќе пушти фиданки и ќе бидат како нови растенија.

¹⁰Но човек умира, паѓа,

без здив останува и го нема веќе.

¹¹Исчезнуваат водите од морето,

речните корите се празнат и пресушуваат.

¹²Така човекот паѓа и не станува.

Сѐ додека постојат небесата нема да се разбуди,

нема да стане од својот сон.

¹³Камо да се смилуваше и во ^[50]гробот да ме сокриеше,

да ме тргнеше настрана сѐ додека не помине Твојот гнев,

да определеше време кога пак за мене ќе си спомнеш.

¹⁴Ако човек умре, ќе живее ли пак?

Во сите денови на мојата тешка служба ќе чекам

сѐ додека не дојде моето ^[51]обновување.

¹⁵Ти ќе викнеш и јас ќе Ти одговорам,

ќе се зажелиш за делото на Твоите раце.

¹⁶Тогаш ќе ги броиш моите стапки

и нема да ги следиш моите гревови.

¹⁷Моите престапи ќе бидат запечатени во вреќа,

Ти ќе ставиш покривка врз мојот грев.

¹⁸Но, како што планината се рони и се урива,

карпата се поместува од своето место,

¹⁹како што водите камењата ги нагризуваат,

потоците ја измиваат почвата од земјата,

така Ти ја уништуваш надежта што ја има човек.

²⁰Ти го надвиваш и тој исчезнува засекогаш,

го менуваш изразот на неговото лице и го отфрлаш.

²¹Се здобиваат со почит неговите синови,

а тој не знае,

ги соборуваат,

а тој тоа не го гледа.

²²Не чувствува ништо друго освен болката на сопственото тело.

Не жали за никој друг освен за себе.“

Глава 15

Елифаз.

¹Тогаш одговори Теманецот Елифаз и рече:

²„Мудар човек со празни зборови ли ќе одговара,

со топол источен ветер ли ќе го наполни својот стомах?

³Со бескорисни зборови ли ќе се препира,

со говори што немаат никаква вредност?

⁴Но ти ја подриваш побожноста

и ја намалуваш посветеноста кон Бог.

⁵Гревот устата твоја ја води

и си го прифатил јазикот на подмолните.

⁶Твојата уста те осудува, а не јас,

твоите усни сведочат против тебе!

⁷Ти ли си првиот човек што се родил,

пред ридовите ли си се појавил?

⁸Го слушаш ли советот Божји,

или си се ограничил само на сопствената мудрост?

⁹Што е тоа што ти го знаеш, а ние не го знаеме!?

Имаш ли остроумност што ние ја немаме?

¹⁰Има меѓу нас белокоси, старци,

луѓе чии денови се повеќе и од деновите на твојот татко.

¹¹Не ли се доволни за тебе утехите од Бог,

Неговите нежни зборови кон тебе?

¹²Зошто срцето те понесе,

зошто молскаат очите твои,

¹³па си го отпуштил твојот гнев против Бог

и истураш од устата зборови?

¹⁴Што е човекот, па да биде чист?

Родениот од жена може ли да биде праведен?

¹⁵Ако Бог ни во своите свети не верува,

ако небесата не се чисти во очите негови,

¹⁶што останало за оној што е лош и расипан,

за човекот кој пие зло како да е вода?

¹⁷Слушај ме сега, јас ќе ти објаснам,

она што сум го видел дозволи ми да ти го кажам!

¹⁸Ова мудрите го објавиле, ништо не сокриле

од она што го добиле од своите татковци.

¹⁹Нив им беше дадена земјата,

кога сѐ уште туѓинец не минуваше меѓу нив.

²⁰Сите денови на злиот човек се мачно страдање,

неговите изброени години се собрани за безмилосниот.

²¹Звукот на стравотиите е во неговите уши,

во мир разбојникот го напаѓа.

²²Нема надеж да се извлече од темнината,

тој е обележан за мечот.

²³Талка бесцелно, храна е за мрашојадецот^[52].

Знае дека денот мрачен му е на дофат.

²⁴Бол и мака го преплашуваат,

го надвиваат како цар подготвен за напад,

²⁵затоа што тој кон Бог тупаница

крева и против Семоќниот се фали.

²⁶Безобразно напаѓа против Него со своите дебели штитови,

²⁷иако лицето со сало му е покриено,

и дебел е во половините.

²⁸Ќе живее во разурнати градови,

во опустени куќи што се уриваат и се претвораат во шут.

²⁹Богат нема да биде и имот нема да му остане.

Стоката негова нема да се шири по земјата.

³⁰Нема да побегне од темнината,

пламен ќе ја спржи фиданката негова,

здивот од устата Божја ќе го одвее.

³¹Нека не верува во празни нешта, измамувајќи се,

оти за возврат ништо нема да добие.

³²Пред време ќе му биде платено,

а гранката негова нема да раззеленее.

³³Ќе биде соголен како лоза уште додека е зелено грозјето,

ќе му окапе цветот како на маслина,

³⁴зашто пуста е дружината на безбожните,

оган ќе ги проголта шаторите на поткупливите!

³⁵Зачнуваат мака, раѓаат зло,

утробата нивна изродува измама.“

Глава 16

Јов.

¹Тогаш Јов одговори и рече:

²„Многу вакви работи слушнав -

бедни утешители сте сите вие.

³Им дојде ли крај на вашите зборови во ветер?

Што ве тишти, та се препирате?

⁴И јас сум како вас.

Да бевте вие на мое место и јас можев да кажувам против вас дотерани говори,

да вртам со глава.

⁵Но јас би ве охрабрил со својата уста,

усните мои би ве утешиле и би ви донеле олеснување.

⁶Ако зборам, маката не ми олеснува!

Ако молчам, ќе ми помине ли?

⁷Ме сотре!

Целото домаќинство ми го запусте!

⁸Ме огради и ми стана сведок!

Се дигна против мене слабоста на моето тело и против мене сведочи.

⁹Ме кине и напаѓа во гнев.

Крцка со забите против мене.

Противникот мој со очи ме боде.

¹⁰Уста отвараат против мене за да се подбиваат,

по образите ме удараат, против мене се здружуваат.

¹¹Бог на лоши луѓе ме препушти,

во канџите на злите ме фрли.

¹²Добро ми беше, но Тој ме растргна,

за вратот ме фати и ме скрши, ме ^[53]зеде на заб.

¹³Стрелците Негови ме опколија.

Ги пронижуваат бубрезите мои,

прска жолчката моја по земјата,

а Нему жал не Му паѓа.

¹⁴Сосипа по мене удар врз удар,

ме нападна како војник.

¹⁵Вреќиште сошив врз кожата

и челото во прав го закопав.

¹⁶Лицето ми е црвено од липање,

околу очите длабока сенка,

¹⁷а сепак нема насилство во рацете мои,

молитвата моја е чиста.

¹⁸Земјо, не покривај ја крвта моја,

за мојот вик место за почин да нема!

¹⁹Ете и сега Сведокот мој е во небесата,

Бранителот мој е во височините.

²⁰Застапникот мој ми е пријател.^[54]

Кон Бог лее солзи окото мое.

²¹Се застапува Тој за мене пред Бог,

Синот човечки за својот пријател.

²²Малку години ќе поминат,

а јас ќе тргнам на пат без враќање.

Глава 17

¹Скршен е духот мој.

Ми се скратија деновите.

Гробот ме чека.

²Околу мене само луѓе што ме иссмеваат.

Окото мое мора да го гледа нивното непријателство.

³Заложи се Боже за мене!

Кој друг ќе ми даде сигурност?

⁴Нивните умови си ги затворил и не разбираат,

затоа и нема да дозволиш тие да ликуваат.

⁵Ќе згаснат очите на децата на оној,

кој заради своја лична корист пријателите ги обвинува.

⁶Бог направи луѓето во поговорки да ме кажуваат,

в лице да ме плукаат.

⁷Од жал се помрачи окото мое,

ставата моја стана како сенка.

⁸Престрашени се праведните од ова

и невин против безбожен станува.

⁹Сепак праведниот ќе се држи до својот пат

и оној со чисти раце ќе јакне.

¹⁰Но сега сите вие повторно дојдете,

а јас меѓу вас мудар нема да најдам.

¹¹Деновите мои одминаа.

Моите намери, она што моето срце го сакаше - се распрсна.

¹²Овие луѓе за ноќта велат дека е ден,

пред самата темнина велат:,Близу е светлината!’.

¹³Ако се надевам гробот^[55] дом да ми биде,

во темнината ако сум си послал легло,

¹⁴на распаѓањето ако сум му рекол:,Татко мој!’,

на црвите:,Мајко и сестро!’,

¹⁵каде тогаш надеж јас да најдам?!

Надеж за мене кој може да види?!

¹⁶Ќе дојде ли со мене до вратите на пеколот^[56]

или заедно во прав ќе се претвориме?“

Глава 18

Билдад.

¹Тогаш одговори Шухиецот Вилдад и рече:

²„До кога ќе ги прекинуваш нашите говори.

Вразуми се, па тогаш ќе можеме да разговараме!

³Зошто се однесуваш со нас како да сме стока,

не сметаш за глупави?!

⁴Ти се раскинуваш во гнев!

Треба ли заради тебе земјата да се опустоши!?

Треба ли заради тебе карпа од место да се помести!?

⁵Ете, ламбата на злиот догоре.

Не гори пламенот во неговото огниште.

⁶Светлината стана темнина во неговиот шатор.

Ламбата што е до него - гасне.

⁷Ослабнува крепкоста на неговите чекори,

ќе падне од сопствените сплетки.

⁸Неговите стапала во мрежа го водат,

низ јамките нејзини се плетка.

⁹Стапица за петата го фаќа,

примка ненадејно го лови.

¹⁰Јажето на примката го чека скриено на земја,

стапица има на неговиот пат.

¹¹Ужаси го заплашуваат на сите страни

и постојано му се зад петите.

¹²Гладна е пропаста за него.

Подготвена е несреќата да падне врз него.

¹³Јаде делови од неговата кожа,

ги голта краците негови првородениот на смртта.

¹⁴Извлечен е од безбедноста на неговиот шатор,

и чекори кон царот на ужасите.

¹⁵Во неговиот шатор ништо не останува.

Врз неговото живеалиште - запален сулфур.

¹⁶Долу коренот му се суши,

горе гранките му венеат.

¹⁷Споменот за него се губи од овој свет

и нема име за него по лицето на земјата.

¹⁸Го носат од светло во темнина,

од овој свет го прогонуваат.

¹⁹Нема потомок, нема наследник меѓу луѓето.

Нема преживеан во неговите живеалишта.

²⁰Ќе се преплашат од судбината негова луѓето од запад,

луѓето од исток ужас ќе ги фати.

²¹Ете такви се живеалиштата на секој зол човек,

такво е местото на оној кој не Го познава Бог.“

Глава 19

Јов.

¹Тогаш Јов одговори и рече:

²„До кога ќе ме мачите?

До кога ќе ме кршите со зборови?

³Еве веќе десетпати ме прекоривте,

бессрамно напаѓате против мене.

⁴Ако навистина сум застранил,

мојата грешка останува со мене.

⁵Ако баш сакате над мене да ликувате

и понижувачки зборови да употребувате против мене,

⁶знајте дека Бог неправедно постапи кон мене,

мрежата своја околу мене ја постави.

⁷Иако викам:,Неправда!’, нема одговор.

Викам за помош, но правда нема.

⁸Патот мој е препречен и не можам да поминам.

Патеките мои црна темнина ги покри.

⁹Славата моја соблечена е од мене,

симната е круната од мојата глава.

¹⁰Ме кине Тој на секоја страна дури не ме доврши,

ја корне надежта моја како да е дрво.

¹¹Гори против мене гневот Негов,

ме вброи меѓу непријателите Негови.

¹²Напредуваат силно војските Негови,

градат насип против мене,

логор подигаат околу мојот шатор.

¹³Браќата мои се оддалечија од мене,

оние што ме познаваат се тргнаа настрана.

¹⁴Роднините побегнаа,

а пријателите ме заборавија.

¹⁵Оние што беа гости во мојот дом и слугинките мои, ме сметаат за туѓ.

Туѓинец сум во нивните очи.

¹⁶Слугите мои ги викам, со своја уста ги молам,

и не одговараат.

¹⁷Мојот здив е одбоен за жена ми,

гаден сум им на сопствените браќа.^[57]

¹⁸Дури и малите деца се подбиваат со мене.

Ќе се појавам и ќе почнат да ми се потсмеваат.

¹⁹Се гадат од мене моите блиски пријатели,

оние што ги сакав - се свртеа против мене.

²⁰Останав само коска и кожа,^[58]

се извлеков само со кожата врз забите.

²¹Сожалете ме, сожалете ме пријатели мои,

оти раката Божја удри против мене!

²²Зошто и вие ме прогонувата како и Бог?

Од месото мое уште ли не се наситивте?^[59]

²³Камо некој да ги запише моите зборови?!

Камо некој да ги забележи на свиток,

²⁴со алатка железна и оловна

засекогаш во карпа да ги вреже?!

²⁵А јас знам, жив е Избавителот мој,

и на крајот на земјата^[60] ќе застане.

²⁶И кога ќе се разбудам, иако ова мое тело е уништено,^[61]

одвоен од моето тело, ќе Го гледам Бог.

²⁷Тоа јас ќе го видам, јас, моите очи, а не други,

срцето ми в гради чезнее за тоа.

²⁸Ако си кажете: ,Како да го бркаме,

оти коренот на несреќата лежи во него?’,

²⁹вие плашете се од мечот, зашто гневот носи казна од мечот!

Така ќе знаете дека има суд.^[62]“

Глава 20

Софар.

¹Тогаш одговори Нааматиецот Зофар и рече:

²„Тешки мисли не ме оставаат,

немирот што се всели во мене,

³навредливиот прекор што го слушам и она што го разбирам

ме тераат да одговорам.

⁴Го знаеш ова што е уште од старо време,

уште откога човекот е поставен на земјата.

⁵Радоста на злите е краткотрајна,

задоволството на безбожните трае само еден миг.

⁶Иако гордоста негова достига до небесата

и главата до облаците му допира,

⁷ќе го снема засекогаш, како и неговиот измет.

Оние што го познаваат ќе речат:,Каде е?’

⁸Како сон, одлетува и никој веќе не може да го најде,

избркан како ноќно видение.

⁹Окото што го гледа - нема веќе да го гледа,

местото негово нема повторно да го види.

¹⁰Децата негови ќе мораат да им ја надоместат штетата на сиромасите,

со свои раце ќе мораат назад да го вратат неговото богатство.

¹¹Коските негови полни со младешка бујност

со него в прав ќе лежат.

¹²Иако злото е слатко во неговата уста,

и под јазик го крие,

¹³жал му е да се одвои од него

и в уста го држи,

¹⁴ќе скисне храната во неговата утроба,

во отров змијски ќе се претвори.

¹⁵Проголта богатство, но ќе го исплука.

Бог ќе го натера да го поврати од својата утроба.

¹⁶Отров змијски ќе цица,

заб од отровница ќе го убие.

¹⁷Нема да ужива во потоците,

во реките од мед и кајмак.

¹⁸Она со труд што ќе го заработи,

ќе мора да го врати без и да го проба.

Во добивката од неговата трговија нема да ужива.

¹⁹Газеше, ги осиромашуваше бедните,

куќа грабна која тој не ја ѕидал.

²⁰Иако лакомоста негова за насит не знае,

со она што го натрупал не може да се спаси.

²¹Ништо не остана тој да не го приграби,

затоа нема да опстане неговото богатство.

²²Среде полно изобилие на мака ќе се најде,

во полна сила несреќа ќе падне врз него.

²³Мевот кога ќе го наполни, ќе го отпушти против него Бог Својот огнен гнев,

ќе падне врз него со силен лом.

²⁴Бега од железно оружје,

стрела бронзена го погодува.

²⁵Ја извлекува, ја истргнува од својот грб,

го вади нејзиниот блескав врв од својот џигер.

Ужас ќе го обземе.

²⁶Црна темнина ги демне неговите богатства.

Оган неразгорен ќе ги проголта,

ќе изеде сѐ што останало во неговиот шатор.

²⁷Небесата ќе ја откријат неговата вина

и земјата ќе се крене против него.

²⁸Сѐ што има во неговиот дом ќе биде збришано,

одвлечено на денот на Божјиот гнев.^[63]

²⁹Таква судбина има зол човек од Бог,

такво наследство му е определено од Бог.“

Глава 21

Јов.

¹Тогаш Јов одговори и рече:

²„Слушнете го, слушнете го мојот збор

и вака утешете ме!

³Издржете додека јас зборувам,

а потоа иссмевајте ме.

⁴Кон човек ли е упатена мојата поплака?

Зошто да не бидам нестрплив?

⁵Погледнете ме и стаписајте се!

Рака ставете на уста!

⁶Кога само ќе помислам ужас ме фаќа,

трепет телото ми го обзима.

⁷Зошто злите живеат,

остаруваат и си ја зголемуваат силата?

⁸Гледаат како нивните деца зацврснуваат околу нив,

како јакне нивното потомство.

⁹Домовите им се безбедни,

стапот Божји не е врз нив.

¹⁰Биковите нивни оплодуваат и нема промашување.

Се телат кравите нивни и не пометнуваат.

¹¹Ги пуштаат децата како добиток

и нивните чеда играат наоколу.

¹²Пеат со тамбура и харфа,

се женат со звукот на сворчето.

¹³Во напредок им минуваат деновите

и наеднаш в гроб се симнуваат.

¹⁴А сепак на Бог Му велат:,Тргни се од нас!

Не сакаме да ги познаваме Твоите патишта!.

¹⁵Кој е Тој Семоќен, та ние да Му служиме?!

Што полза имаме, та да Му се молиме?’

¹⁶Но тие не се заслужни за својот напредок

и јас не ги слушам советите на злите.^[64]

¹⁷Колку често ламбата на злите гасне и на нив доаѓа тешка несреќа,

судбина која Бог во Својата лутина им ја определува.

¹⁸Тие се како слама пред ветер,

како плева која виорот ја одвејува.

¹⁹Велат:,Бог за неговиот син собира казна.

Нему лично нека му плати па да знае.

²⁰Со свои очи да си го види уништувањето,

од гневот на Семоќниот нека пие.

²¹Оти нему - многу му е гајле за семејството што останува зад него,

кога месеците што му се определени ќе завршат?’

²²Можат ли Бог да го учат,

кога Тој и најголемите ги суди?

²³Еден човек умира во полна сила,

лесно и спокојно.

²⁴Телото му добро нахрането,

сржта на коските негови - полна.

²⁵Друг пак умира огорчен в душа,

немајќи можност да ужива во нешто добро.

²⁶Заедно во прав лежат

и црви ги покриваат.

²⁷Гледате, ги знам јас вашите мисли

и итрините со кои сакате да ме обвините.

²⁸Велите, каде е домот на големецот?

Каде е шаторот на злиот човек?

²⁹Зарем не сте се распрашале меѓу патниците,

зарем не сте чуле што тие велат?

³⁰Лошиот човек е поштеден од денот на тешката несреќа,

од денот на гневот тие се спасени!^[65]

³¹Кој може да го обвини в лице за неговото поведение?

За она што го сторил кој ќе му отплати?

³²И тој в гроб ќе биде однесен,

и неговиот гроб ќе биде чуван.

³³Слатка му е земјата во долината.

По него луѓето го следат,

пред него такви како него без број.

³⁴Како можете да ме утешите со бесмислици?

Вашите одговори не се ништо друго туку лаги!“

Глава 22

Елифаз.

¹Тогаш одговори Теманецот Елифаз и рече:

²„Може ли човек да му биде од полза на Бог?

Дури и мудриот може ли Нему да му користи?

³Какво задоволство има Семоќниот ако ти си бил праведен,

што добива Тој ако биле непорочни патиштата твои?

⁴Заради твојата побожност ли те прекорува

и изнесува против тебе обвиненија?

⁵Лошотијата твоја не е ли голема

и гревовите твои зарем не се бескрајни?

⁶Без причина си барал залог од твоите браќа

и облека си соблекувал од голите.

⁷Не си му дал вода да се напие на уморниот,

си ја сокрил храната од гладниот,

⁸иако беше моќен човек, почитуван,

иако земја поседуваше и живееше на неа.

⁹Вдовици си испраќал со празни раце,

силата на сираци си им ја кршел.

¹⁰Затоа змии има околу тебе,

затоа неочекувана опасност те заплашува,

¹¹затоа е темница и ништо не гледаш,

затоа потоп од води те преплави.

¹²Не е ли Бог во висините на небесата?

Види колку величествени се највисоките ѕвезди?

¹³А сепак велиш:,Што знае Бог?

Низ темница суди,

¹⁴обвивка од темни облаци е околу Него,

па не нѐ гледа додека оди по сводот небесен.’

¹⁵Ќе се држиш ли до стариот пат,

по кој одеа престапниците,

¹⁶оние што беа однесени пред време

и поплава ги збриша нивните темели?

¹⁷Оние кои Му велеа на Бог:,Тргни се од нас!’,

и:,Што може Семоќниот да ни стори?!’

¹⁸А сепак ги наполнија куќите нивни со богатства.

Далеку да биде советот на злите од мене!

¹⁹Гледаат праведните и се радуваат,

невините им се потсмеваат:

²⁰,Уништени се непријателите наши!

Богатството нивно оган го проголта!’

²¹Покори се сега и смири се со Него!

Така ќе дојде за тебе напредок.

²²Прифати ги сега упатствата од Негова уста,

стави ги Неговите зборови во срцето свое!

²³Ако се вратиш кај Семоќниот, ќе бидеш обновен.

Отстрани го злото од твојот шатор!

²⁴Фрли ги сега грутките^[66] на буниште,

твоето Офирско злато меѓу камењата во клисурите!

²⁵Тогаш Семоќниот ќе биде твое злато

и твое одбрано сребро.

²⁶Тогаш во Семоќниот ќе се зарадуваш,

кон Бог ќе го кренеш лицето свое.

²⁷Ќе му се молиш и Тој ќе те слушне.

Ќе го исполниш она за што си дал завет.

²⁸Штом нешто ќе решиш, тоа и ќе ти се оствари,

а на твоите патишта ќе блеска светлина.

²⁹Кога некого ќе унижат, ќе речеш:,Воздигни го!’.

Луѓето со смирен поглед Тој ќе ги спаси.

³⁰Дури и оние кои не се невини Тој ќе ги избави.

Ќе бидат избавени преку чистотата на твоите раце.“

Глава 23

Јов.

¹Тогаш Јов одговори и рече:

²„Дури и денот горчлив ми стана од мојата поплака.

Тешка е раката Негова врз мене и покрај моето стенкање.

³Кога би можел да знам каде е,

каде можам да Го најдам,

кога би можел во Неговото пребивалиште да отидам,

⁴би го изложил пред Него мојот случај,

устата моја би се исполнила со докази.

⁵Би дознал што Тој има да ми одговори

и би слушнал што Тој има да ми каже.

⁶Ќе ми се спротивстави ли Тој со Својата голема сила?

Не, нема да ме притера в ќош со обвиненија.^[67]

⁷Таму праведен човек може да го изложи својот случај

пред Него и јас засекогаш ќе бидам избавен од мојот Судија.

⁸Ако кон исток тргнам, таму Тој не е,

кон запад, пак не можам да Го најдам.

⁹На север, каде што Тој работи - не можам да го видам,

ќе се сврти кон југ и од Него ниту зрак не допира до мене.

¹⁰Но Тој го знае мојот пат.

Ме проверува како што се проверува златото,

и јас ќе испаднам прав.

¹¹Стапалата мои трагите Негови ги следат,

до патот Негов се држам и не се свртувам на страна.

¹²Не сум ги напуштил заповедите кажани од усните Негови.

Повеќе од лебот насушен ги пазам зборовите од устата Негова.

¹³Но тој е единствен и кој може да Му се спротивстави?

Што сака тоа прави.

¹⁴Ете, Тој го спроведува она што го решил за мене

и многу такви нешта има кај Него.

¹⁵Затоа пред Него сум преплашен.

Кога само ќе помислам, страв ме фаќа од Него.

¹⁶Бог направи да ми малакса срцето,

ме преплаши Семоќниот.

¹⁷Сепак овој мрак, оваа црна темнина што се обвива околу мене

не ме натера да молчам.

Глава 24

¹Зошто Семоќниот време не одредил за суд?

Зошто оние кои Го познаваат попусто ги чекаат тие денови?

²Меѓници поместуваат,

стока крадат и потоа ја пасат,

³магариња од сираци одземаат,

вол од вдовица во залог земаат.

⁴Ги туркаат бедните од патот,

ги тераат сиромашните во земјата да се кријат од нив.

⁵Како диви магариња во пустина - одат наоколу,

работат, храна бараат, пустата земја храна обезбедува за нивните деца.

⁶Како стока храна по полињата собираат,

лозјата на злите ги доберуваат.

⁷Голи ноќеваат зашто немаат облека,

ништо со што да се покријат пред студот.

⁸Дождот од планините ги врне,

и тие, немајќи засолниште - карпите ги гушкаат.

⁹Сираче од гради грабаат,

дете од сиромав како плата за долг земаат.

¹⁰Голи талкаат немајќи облека.

Гладни носат снопови.

¹¹Маслини гмечат во нивните градини^[68],

газат во гмечалките и пак страдаат од жед.

¹²Луѓето од градовите стенкаат,^[69]

душите на ранетите викаат за помош,

но Бог не го казнува злото.

¹³Тие се меѓу бунтовниците против светлината

и не ги знаат патиштата нејзини,

на патеките нејзини не стојат.

¹⁴Штом дневното светло исчезне,

станува убиецот и убива сиромашен и беден.

Ноќе тој е како крадец.

¹⁵Окото на прељубникот приквечерина чека,

си мисли:,Око човечко нема да ме види.’

и си го прикрива лицето.

¹⁶Ноќе во куќи упаѓаат, а дење се кријат,

светлината за нив не знае.

¹⁷Дури и утрото е за нив длабока сенка,

со ужасите на темнината пријателство склопуваат.

¹⁸Пена се тие по површината на водата,

проколнат е делот нивни во земјата,

никој не оди по патот кон лозјата.

¹⁹Како што сушата и топлината ја пијат водата од снегот,

така пеколот^[70] ги граба грешните.

²⁰Утробата ги заборава, црвот врз нив се гости,

за нив спомен не останува.

Злото се крши како дрво.

²¹Ограбуваат неплодна и бездетна жена,

кон вдовица милост немаат.

²²Но Бог ги одвлекува моќните со Својата сила.

Тие се подигаат, но не се сигурни за своите животи.

²³Тој може да ги остави да одморат, чувствувајќи се безбедно,

но очите Негови будно ги следат нивните патишта.

²⁴Малку ќе се порадуваат и ќе ги снема.

Ќе бидат соборени, прибрани како и сите други.

Ќе бидат ожнеани како класје.

²⁵Ако не е така, кој ќе докаже дека лажам,

кој ќе ги порекне моите зборови?“

Глава 25

Билдад.

¹Тогаш Шухиецот Вилдад одговори и рече:

²„Власта и страхопочитта Нему му припаѓаат,

Тој воведува ред во висините.

³Им има ли број на силите Негови?

Врз кого сѐ не изгрева светлината Негова?

⁴Како тогаш може човек да биде праведен пред Бог?

Како може да биде чист оној што од жена е роден?

⁵Ако дури и месечината не е светла,

дури и ѕвездите не се чисти во очите Негови,

⁶што останало тогаш за човекот кој е ларва,

за синот човечки кој е само еден црв.“

Глава 26

Јов.

¹Тогаш Јов одговори и рече:

²„Како си му помогнал ти на немоќен,

како си спасил рака ослабена?

³Како си го советувал оној кој нема мудрост,

каква голема остроумност си покажал?

⁴Со кого си ги споделил овие зборови,

чиј дух зборува од тебе?

⁵На мака се мртвите, оние под водите

и оние што живеат во нив.

⁶Гола е смртта пред Него,

уништувањето^[71] поклопец нема.

⁷Го распнува северното небо над празниот простор,

ја држи земјата над празнината.

⁸Ги замотува водите во облаци

и облаците не се кинат под нив.

⁹Го покрива лицето на полната месечина^[72],

распостилајќи пред неа облаци.

¹⁰Го одбележал хоризонтот над водите,

како граница меѓу светлината и темнината.

¹¹Столбовите на небесата треперат

преплашени пред Неговиот прекор.

¹²Со Неговата сила го размати морето,

со Својата мудрост на парчиња ја раскина Рахав.^[73]

¹³Од Неговиот здив небесата се разведруваат,

Неговата рака ја прободе змијата што демне.

¹⁴Ете ова се само краиштата на Неговите патишта,

само тивок шепот слушаме од Него!

А грмотевиците на Неговата сила, кој може да ги разбере?“

Глава 27

¹Потоа Јов ја продолжи својата беседа и рече:

²„Жив е Бог, Оној Кој ми ја одрече правдата,

Семоќниот, Кој ја огорчи душата моја,

³се колнам дека сѐ дури живот има во мене

и здивот Божји е во ноздрите мои,

⁴нема да проговорат усните мои зло,

мојот јазик измама нема да изрече!

⁵Ни на крај памет не ми паѓа

и додека да умрам нема да признаам дека вие сте во право!

Јас нема да се одречам од својата непорочност.

⁶Ќе се држам до мојата праведност

и никогаш нема да се одвојам од неа.

Додека сум жив мојата совест нема да ме прекори.

⁷Нека бидат моите противници како злите,

нека бидат моите непријатели како неправедните,

⁸но каква е надежта на безбожниот кога тој ќе биде уништен,

кога Бог ќе му го земе животот?!

⁹Повикот негов ќе го слушне ли Бог

кога ќе го сполета несреќа?

¹⁰Во Семоќниот ќе се зарадува ли,

ќе Го призива ли Бог во секое време?

¹¹Јас ќе ве научам за силата на Бог,

патиштата на Семоќниот нема да ги кријам.

¹²Ете, сето ова вие сте го виделе.

Зошто се тогаш овие бессмислени разговори?

¹³Еве што Бог определил за злите

и какво наследство безмилосните добиваат од Семоќниот:

¹⁴>Колку и да се бројни децата негови,

нивната судбина е меч.

Наследниците негови храна никогаш нема да имаат доволно.

¹⁵Оние што ќе преживеат - чума ќе ги погреба

и нивните вдовици нема да плачат по нив.

¹⁶Иако собира сребро како прав

и трупа облеки како кал,

¹⁷става на страна, ама праведниот ќе се облекува,

среброто негово невините ќе го поделат.

¹⁸Гради куќа како молец,

како полјакот - колиба прави,

¹⁹легнува да одмара богатиот, но за последен пат.

Ќе отвори очи и сѐ е веќе готово.

²⁰Ужас ќе го обземе како потоп,

ноќе бура ќе го грабне.

²¹Источниот ветер го крева и го нема веќе,

го одвејува од неговото место.

²²Беснее против него безмилосно.

Од силината Негова тој главечки ќе одлета.

²³Плескаат со раце по него,

го иссвиркуваат од местото негово.’

Глава 28

¹Ете, за среброто рудник постои

и место каде што златото се прочистува.

²Железото од земја се вади,

бакар од руда се топи.

³Човек мракот го победува, во секое окно пребарува,

трага по руда во црната темнина.

⁴Длаби рударски окна далеку од населените места,

каде што човечка нога не стапнува.

Се јази и ниша далеку од луѓето.

⁵Од земјата лебот си го вади,

под неа се преобразува како низ оган.

⁶Местото на сафирите им е во карпи на земјата,

меѓу нејзиниот прав злато има.

⁷Сокриен е тој пат, не го знае птица граблива,

не го гледа око соколово.

⁸Не стапнуваат на него горделивите синови,

не демне по него лавот.

⁹Против кремен камен напаѓа раката негова,

ги соголува корењата на планините.

¹⁰Меѓу карпите окна ископува

и окото негово секое богатство го гледа.

¹¹Речните извори ги пребарува

и скриените нешта на виделина ги вади.

¹²Но мудроста, каде може да се најде?

Каде е пребивалиштето на разумот?

¹³Човек вредноста нејзина не може да ја сфати

и таа во земјата на живите не може да се најде.

¹⁴Бездната вели:,Не е во мене.’,

морето вели:,Не е со мене.’

¹⁵Не може да се купи со најчисто злато,

со сребро не може да се одмери цената нејзина.

¹⁶Не може да се купи ни со офирско злато,

со оникс скапоцен ниту со сафир.

¹⁷Не се споредува со злато или кристал,

не може да се има ни за златен накит.

¹⁸Коралите и јасперот да не ги ни спомнуваме,

цената на мудроста ја надминува цената на рубините.

¹⁹Не се споредуваат со неа топазите од Куш,

со чисто злато не може да се купи.

²⁰А мудроста од каде доаѓа?

Каде е пребивалиштето на разумот?

²¹Сокриена е од очите на секое живо суштество,

тајна е за птиците небесни.

²²Уништувањето^[74] и Смртта велат:

,Со ушите наши шепотот нејзин го слушнавме.’

²³Бог ги разбира нејзините патишта,

Тој го знае пребивалиштето нејзино,

²⁴оти Тој до краевите на земјата гледа,

сѐ под небесата наблјудува.

²⁵Кога на ветрот сила му даде

и водите со мерка ги премери,

²⁶за дождот закон кога постави

и патот на молњите им го одреди,

²⁷тогаш на неа погледна,

ја процени, ја одобри и ја испроба.

²⁸Му рече на човекот:

,Да се плашиш од Господ, тоа е мудрост!

Да се држиш настрана од злото, тоа е разум!’“

Глава 29

¹Потоа Јов ја продолжи својата беседа и рече:

²„Ах, кога некој би ми ги вратил одминатите месеци,

деновите кога Бог пазеше на мене,

³Кога ламбата Негова светеше над мојата глава,

преку светлината Негова одев низ темнината.

⁴Во деновите кога бев во полна сила,

кога пријателството со Бог го исполнуваше мојот дом,

⁵кога Семоќниот беше со мене,

а околу мене моите деца,

⁶кога од моите патишта капеше кајмак

и камењата за мене излеваа потоци маслиново масло.

⁷Поминував низ градската порта,

на плоштадот седнував,

⁸младите ме гледаа и се тргнуваа настрана,

старите стануваа и стоеја,

⁹првенците се стегаа да зборуваат,

со рака уста покриваа,

¹⁰благородниците глас не пуштаа,

а јазикот за непце им се лепеше.

¹¹Секој што ќе ме чуеше, добро за мене зборуваше.

Секој што ќе ме видеше ме фалеше,

¹²оти сиромашни што за помош викаа спасував,

сираци на кои нема кој да им помогне.

¹³Луѓе на смртна постела ме благословуваа,

на вдовици сум помагал така што срцето им пееше.

¹⁴Праведност врз себе ставив и во неа се облеков.

Како наметка и круна ми беше мојата чесност.

¹⁵Очи бев за слепите и стапала за сакатите.

¹⁶Татко бев за бедните,

а се завзедов и за делото на непознатиот.

¹⁷Му ги скршив вилиците на злиот,

жртвата од неговите заби ја извлеков.

¹⁸И си мислев, во својот дом ќе си умрам,

а моите денови ќе бидат многубројни како песок.

¹⁹Мојот корен до водите ќе досега,

а росата ќе ноќева на моите гранки.

²⁰Мојата слава нема да опадне,

моја сила нема да се намали.^[75]

²¹Мене желно ме слушаа,

на мојот совет во молк се чекаше.

²²Мојот збор беше последен.

Што ќе кажев, кажано беше.^[76]

²³Ме чекаа како дожд,

а устите нивни пиеја како пролетна роса.

²⁴Ќе им се насмеев и не им се веруваше.

Скапоцена беше за нив мојата насмевка.^[77]

²⁵Јас патот за нив го одбирав. Главен бев.

Како цар престојував меѓу војниците,

како оној што тажните ги утешува.

Глава 30

¹А сега ме иссмеваат луѓе помлади од мене,

оние чии татковци не би ги пуштил ни меѓу кучињата на моите стада.

²Силата на рацете нивни за мене беше ништо.

Побегна животната сила од нив.

³Истоштени од глад и сиромаштија, талкаат по пустината^[78],

ноќеваат во пусти и исушени предели.

⁴Собираат солени растенија меѓу грмушките,

корените на метлата се нивна храна.

⁵Од пријателите избркани,

викаат по нив како да се крадци.

⁶Во сувите речни корита живеат,

по дупките во земјата и карпите.

⁷’Ржат меѓу трњето,

се туткаат под грмушките.

⁸Накот долен и безимен,

протеран од земјата.

⁹И сега јас на такви им станав песна за подбив!

Таквите мене во поговорки ме кажуваат!

¹⁰Се гнасат и бегаат од мене,

не се свенат в лице да ме плукнат.

¹¹Сега, откако Бог ја скина струната на мојот лак и ме нападна,

и тие се разуздаа пред мене.

¹²Оддесно племе ме напаѓа,^[79]

за моите стапала примка поставува,

против мене градат земјени насипи за опсада.

¹³Го кршат мојот пат и во уништувањето успеваат,

без никој да им помогне.

¹⁴Напредуваат како пробојна греда,

навлегуваат меѓу урнатините.

¹⁵Мене ужас ме обзима.

Како ветер исчезнува моето достоинство,

како облак се разнесува сигурноста моја.

¹⁶Животот мој гасне од мене,

ме приклештиле денови на страдање.

¹⁷Ноќта коските ми ги пронижува,

болките не престануваат да ме глодаат.

¹⁸Во големината на Својата сила Тој ми стана како облека,

ме стега како јака на наметката.

¹⁹Ме фрла во калта и ме сведе на прав и пепел.

²⁰Викам кон Тебе, но Ти не ми одговараш.

Станувам, а Ти ме гледаш,

²¹си се свртел безмилосно против мене,

со силината на Твојата рака ме напаѓаш.

²²Ме грабаш, пред ветрот ме ставаш,

во бурата ме фрлаш на сите страни.

²³Знам дека до смрт ќе ме доведеш,

до местото кое е определено за сите живи.

²⁴Кон скршен човек никој рака не подава,

кога во својата несреќа тој за помош вика.

²⁵Но зарем јас не плачев за оние на кои тежок ден им дојде?

Зарем не страдаше душата моја за сиромашните?

²⁶Кога на добро се надевав - зло ми дојде.

Кога светло очекував - црна темнина ме покри.

²⁷Утробата ми се првртува без прекин,

ми дојдоа денови на страдање.

²⁸Одам поцрнет, но не од сонцето.

Стојам во собранието и викам за помош.

²⁹Брат им станав на шакалите,

другар на ќерките уткини.

³⁰Кожата моја поцрне,

телото треска го гори.

³¹Тажи харфата моја,

кавалот свири со плачлив глас.

Глава 31

¹Завет склопив со очите мои!

Како тогаш можам да погледнам кон девојка?

²Оти каква судбина определил Бог одозгора,

какво наследство оставил Семоќниот од висините?

³Зарем не е тоа уништување за злиот

и пропаст за оној кој неправично постапува?

⁴Зарем Тој не ги гледа патиштата мои,

зарем не ја брои секоја моја стапка?

⁵Ако чекорев во лаги,

ако по измама брзаше ногата моја,

⁶нека Бог ме премери со точни мерки,^[80]

и ќе ја знае Тој мојата непорочност!

⁷Ако стапките мои беа скршнале од патот,

ако срцето ми беше тргнало по очите,

ако разврат ми се беше залепил за рацете,

⁸јас што сум сеел други нека јадат,

искоренети нека бидат посевите мои!

⁹Ако моето срце беше заведено од жена,

покрај портата на соседот ако сум демнел,

¹⁰мојата жена за друг нека меле,

со неа други нека спијат,

¹¹оти тоа е срамно и тој грев треба да се осуди!

¹²Тоа е оган што гори сѐ до Уништувањето^[81],

и сета моја жетва ќе ја уништи.

¹³Ако сум го погазил правото на слугата и слугинката моја,

кога се пожалиле против мене,

¹⁴тогаш што ќе правам кога Бог ќе ми се спротивстави,

кога ќе викне кон мене - што ќе Му одговорам?

¹⁵Оној Кој мене ме создаде во утробата, зарем не ги создаде и нив?

Оној Кој нѐ обликуваше во утробата зарем не е истиот и за мене и за нив?

¹⁶Ако сум им одрекол помош на сиромашните

и око на вдовица ако сум натажил,

¹⁷ако својот леб сам сум го јадел

и не сум го делел со сирак, -

¹⁸а уште од својата младост сум го гледал како да сум му татко,

уште од мајчина утроба за вдовица сум се грижел, -

¹⁹ако сум видел некој да гине зашто нема облека,

наметка да нема кутриот,

²⁰и нивните срца не ме благословиле,

со волната од моите овци ако не сум ги затоплил,

²¹ако сум подигнал рака против сирак,

кога сум знаел дека во судот имам влијание,

²²раката од рамо да ми окапе,

во лактот да се скрши!

²³Јас се плашев Бог да не ме уништи

и заради неговата величественост не можев да правам такви нешта.

²⁴Ако на златото сум се надевал,

ако на чистото злато сум му рекол:,Ти си мојата сигурност!’,

²⁵ако сум се радувал на моето големо богатство,

на изобилието што го беа заработиле рацете мои,

²⁶ако кон сјајното сонце сум гледал

и кон прекрасната месечина како се лизга по небото,

²⁷и тајно било намамено срцето мое,

па својата рака со уста сум ја бакнувал,

²⁸и тоа е грев што треба да се осуди,

затоа што така би му бил неверен на Бог во висините.

²⁹Ако сум се радувал на несреќата на моите непријатели

и сум се сител што зло ги снашло,

³⁰иако не сум ѝ дозволил на устата моја да греши,

да изрече клетва против нив,

³¹ако луѓето во мојот дом ниту еднаш не рекле:

,Кој сѐ не се најал од неговото месо?’

³²на улица туѓинец не ноќевал,

вратите мои за патник^[82] биле отворени,

³³ако како Адам^[83] сум ги прикривал своите гревови,

ако в срце сум ја криел својата вина,

³⁴затоа што многу сум се плашел од толпата

и ужас ме фаќал од презирот на родовите,

та сум молчел и не сум излегувал од врата,

³⁵(О да имаше кој да ме слушне! Еве го мојот потпис,

а Семоќниот нека ми одговори,

нека го напише Своето обвинение Оној што ме обвинува.

³⁶На рамо ќе ја носам,

на глава ќе ја поставам како круна,

³⁷отчет ќе му давам за секоја моја стапка,

ќе му приоѓам како на кнез.)

³⁸ако против мене повика земјата моја,

и со неа браздите нејзини заплачат,

³⁹ако плодот нејзин без надокнада сум го јадел

и сум го скршил духот на нејзините закупци,

⁴⁰наместо жито - трње нека изникнат,

наместо јачмен - плевел.“

Завршија зборовите на Јов.

Глава 32

Елиху.

¹Така овие тројца луѓе престанаа да му одговараат на Јов, зашто тој беше праведен во нивните очи. ²Но се разгоре гневот на Елиху, син на Барахел, Бузиец од семејството Рам, се разгоре гневот негов против Јов, зашто тој себе си се оправдуваше, а не Бог. ³И против тројцата пријатели на Јов се разгоре неговиот гнев затоа што, иако го обвинија, не успеаја да го побијат. ⁴Елиху почека пред да му проговори на Јов, зашто тие беа постари по години од него.

⁵Но кога виде Елиху дека тројцата луѓе немаат што повеќе да кажат, пламна неговиот гнев, ⁶и одговори Елиху, синот на Бузиецот Барахел и рече:

„Јас сум млад по години, а вие сте стари.

Затоа се плашев и се свенев да ви го кажам она што го знам.

⁷Мислев, старите треба да зборуваат,

многуте години да поучуваат на мудрост.

⁸Но Духот што е во човекот,

здивот на Семоќниот е Оној Кој дава разум.

⁹Луѓето не се мудри затоа што им се многу годините,

ниту пак затоа што се стари - исправно расудуваат.

¹⁰Затоа велам:,Слушнете ме,

јас ќе ви кажам што јас знам!’

¹¹Ете, јас чекав додека вие зборувавте,

ги слушав вашите расудувања,

чекав додека вие баравте зборови, за да се искажете.

¹²Ви посветив полно внимание!

Но, ете, никој од вас не докажа дека Јов не е во право,

никој не ги поби неговите докази.

¹³Не велете:,Ја најдовме мудроста!

Бог нека го собори, а не човек!’

¹⁴Јов не упати против мене зборови,

и затоа јас нема да му одговорам онака како што му одговоривте вие.

¹⁵Тие се обесхрабени и немаат што повеќе да кажат,

зборовите ги издадоа.

¹⁶Мора ли и јас да чекам, затоа што тие не зборуваат,

затоа што стојат немајќи никаков одговор?

¹⁷И јас ќе го кажам мојот дел,

и јас ќе проговорам за она што го знам,

¹⁸оти полн сум со зборови,

духот во мене не ме остава.

¹⁹Ете, ќе пукне во мене

како вино затворено во нови мевови.

²⁰Морам да зборувам, за да ми олесни.

Морам да отворам уста и да одговорам.

²¹Нема да покажам пристрасност кон човек,

и нема на човек да му ласкам,

²²оти ако бев вешт во ласкање,

Создателот веднаш би ме отстранил.

Глава 33

¹Слушни ги сега Јове моите зборови!

Обрни внимание на сѐ што ќе кажам!

²Гледај, ја отворам устата,

зборува во неа мојот јазик!

³Зборовите мои доаѓаат од непорочноста на моето срце,

а моите усни искрено го зборуваат она што го знам.

⁴Духот Божји ме создаде,

и здивот на Семоќниот ми дава живот.

⁵Ако можеш, одговори ми!

Спротивстави ми се! Подготви се!

⁶Гледај, и јас пред Бог сум како и ти.

И јас исто така од глината сум земен.

⁷Стравот од мене нема зошто да те вознемирува.

Мојата рака нема врз тебе да биде тешка.

⁸Но ти рече, моите уши чуја,

го слушнав звукот на твоите зборови:

⁹,Чист сум и без грев.

Чист сум и во мене вина нема,

¹⁰а Бог грешки ми наоѓа, з

а Свој непријател ме смета!

¹¹Нозете во пранги ми ги окова,

будно пази на сите мои патишта.’

¹²Но, ти велам, не си во право!

Бог е поголем од кој било човек.

¹³Зошто се жалиш кон Него?

Тој не дава отчет ниту за една своја постапка!^[84]

¹⁴Бог зборува еднаш на еден начин, другпат на друг,

а човек тоа не го забележува.

¹⁵Во сон, во ноќно видение кога длабок сон го совладува човекот,

кога се превртува во постелата,

¹⁶тогаш Тој може да ги отвори ушите човекови

и да ги запечати во нив своите предупредувања.

¹⁷Да го одврати човек од она што го прави,

да го сочува од гордоста,

¹⁸да ја сочува душата негова и животот ^[85] негов од јамата^[86],

за да не погине од меч.

¹⁹Или пак го напаѓа со болки и го фрла на постела,

со тегоби непрестани во коските,

²⁰така што храната му станува одвратна,

одбраните јадења - одбивни за душата негова.

²¹Се топи снагата негова,

избиваат на површина коските, дотогаш скриени.

²²Се приближува душата негова кон јамата,

животот негов кон оние што носат смрт.

²³Сепак, да има покрај него ангел посредник,

еден од илјада, да му ги каже на човек неговите права,

²⁴да биде милостив кон него и да каже:

,Поштеди го од јамата, јас најдов откупнина за него.’

²⁵тогаш се обновува телото негово како на дете,

станува како во деновите на неговата младост.

²⁶Му се моли на Бог и наоѓа милост,

гледа кон Него со извик на радост, и Тој пак му го враќа на човекот неговиот чист образ^[87].

²⁷Се враќа кај луѓето и вели:

,Грешев, го извртував правото,

но Тој не ми плати според она што сум го заслужил.

²⁸Ја избави душата моја од јамата -

мојот живот на светло го изведе.’

²⁹Ете, сите овие нешта Бог му ги прави на човекот,

двапати, па и трипати.

³⁰Ја одвраќа душата негова од јамата,

за неговиот живот светлина да го огрее.

³¹Внимавај Јове, слушни ме!

Молчи, а јас ќе зборувам!

³²Ако имаш што да ми кажеш, одговори ми!

Зборувај, зашто јас сакам ти да бидеш очистен!

³³Ако пак немаш, слушај ме!

Молчи и јас ќе те научам на мудрост!“

Глава 34

¹Тогаш Елиху проговори и рече:

²„Слушнете ги зборовите мои мудреци!

Чујте ме вие луѓе кои знаење имате!

³Оти увото ги испитува зборовите,

а јазикот храната ја вкусува.

⁴Ајде да одвоиме што е право,

да научиме што е добро,

⁵оти Јов вели:,Невин сум,

но Бог го одрекува моето право.

⁶Иако сум праведен, ме сметаат за лажго!

Иако сум без вина, Неговата стрела ме погоди и неизлечиво ме рани!’

⁷Каков човек е Јов?

Пие потсмев како вода!

⁸Се дружи со злосторници,

се приклучува кон злите луѓе,

⁹оти вели:,Ништо корист нема човек

кога постапува по Божја волја.’

¹⁰Слушнете ме сега луѓе разумни!

Далеку е злото од Бог!

Далеку е Семоќниот од неправдата.

¹¹Му отплатува на секој според неговите дела,

му возвраќа според она како постапува.

¹²Бог сигурно не постапува погрешно,

Семоќниот не ја извртува правдата.

¹³Кој Го постави Него над земјата?

Кој Го постави да заповеда над целиот свет?

¹⁴Ако само срцето Му посака,

па Духот, здивот Свој го повлече,

¹⁵ќе изгине сето човештво

и луѓето во правта ќе се вратат!

¹⁶Ако ме разбирате, слушнете го ова,

чујте што јас имам да ви кажам:

¹⁷Може ли оној што ја мрази правдата да управува?

Ете, ќе Го обвините ли Праведниот, Моќниот?

¹⁸Оној кој на царот му вели: -,Безвреден си!’,

на благородникот -,Зол си!’.

¹⁹Кој не покажува пристрасност кон кнезови

и не ги сака богатите повеќе од сиромашните,

оти сите тие се дело на Неговите раце.

²⁰Наеднаш умираат, на сред ноќ луѓе бидуваат протресени и починуваат.

Ги отстранува моќните без со рака да ги допре.

²¹Оти очите Негови се насочени кон човековите патишта,

и секоја негова стапка Тој ја гледа.

²²Нема темно место, нема длабока сенка

за таму да се скријат оние кои прават зло.

²³Бог не мора додатно да го испитува човекот,

за да дојде пред Него на суд.

²⁴Ги урива моќните без да ги испрашува

и поставува други на нивно место,

²⁵оти ги знае Тој нивните дела.

Преку ноќ ги соборува и тие се веќе уништени.

²⁶Ги казнува за нивната лошотија,

на место каде што можат сите тоа да го видат,

²⁷оти тие се свртеа од Него

и не почитуваат ниту еден од Неговите патишта.

²⁸Направија крикот на сиромашните да дојде до Него -

повикот на бедните Тој го слушна.

²⁹Но ако Тој остане да молчи, тогаш Кој ќе обвини?

Ако си го сокрие лицето, кој ќе може да Го види?

Сепак, Тој заповеда и над луѓето и над народите.

³⁰Не дозволува безбожен да управува,

да постапува стапици за луѓето.

³¹Да претпоставиме некој кон Бог да каже:

,Виновен сум, нема повеќе да те навредувам!

³²Тоа што не го гледам, Ти научи ме!

Лошо ако сум постапувал, нема повеќе така да правам.’

³³Според вас, треба ли тогаш Тој да го награди,

затоа што се откажал од грешење?

Ете, вие решете, а не јас!

Кажете го она што го знаете!

³⁴Кажете ми луѓе разумни!

Вас ве слушам луѓе мудри!

³⁵Јов без знаење зборува,

во неговите зборови нема остроумност.

³⁶О, кога Јов до ср’ж би бил испитан,

оти одговара како злите луѓе!

³⁷Кон своите гревови додава бунтовништво,

меѓу нас со раце плеска и ги умножува своите зборови против Бог.“

Глава 35

¹Тогаш Елиху проговори и рече:

²„Ова за праведно ли го сметаш?

Велиш:,Мене Бог ќе ме очисти^[88]!’,

³а сепак прашуваш:^[89],Што корист имам, што добивам ако не грешам?’^[90]

⁴Јас ќе ти одговорам

и тебе и на твоите пријатели!

⁵Погледни кон небесата и гледај,

види ги облаците високо над себе.

⁶Ако грешиш, што тоа за Него значи?

Ако се многу твоите гревови, како со тоа ќе Му наштетиш?

⁷Ако си праведен, што со тоа ќе Му дадеш,

што Тој од твоја рака добива?

⁸Твоето зло погодува само луѓе како тебе,

твојата праведност им користи само на синовите човечки!

⁹Под тежината на угнетувањето тие стенкаат

и молат за избавување од раката на моќните,

¹⁰но никој не вели:,Каде е Бог, Мојот Создател,

кој дава песни во ноќта,

¹¹Кој ни дава повеќе знаење од ѕверовите земни,

не прави помудри од птиците небесни?’^[91]

¹²Кога тие ќе викнат, Тој не одговара,

заради дигноглавоста на злите.

¹³Ете, празни зборови Бог не слуша,

Семоќниот не им обрнува внимание.

¹⁴Колку помалку ќе слуша кога ти велиш:

,Каде е, не Го гледам? Мојот случај е пред Него и чека!’

¹⁵и уште велиш дека Неговиот гнев никогаш не казнува,

и Тој воопшто не го забележува злото.^[92]

¹⁶Така Јов напразно уста отвара

и умножува неразумни зборови.“

Глава 36

¹Па продолжи Елиху и рече:

²„Потрпете ме уште малку и јас ќе ви покажам,

дека има многу што да се каже во корист на Бог.

³Моето знаење од далеку сум го добил,

и на мојот Создател јас му припишувам правда,

⁴оти моите зборови без сомнение не се лажни,

со вас е човек со совршено знаење.

⁵Гледајте, Бог е моќен, но никого не презира.

Моќен е и непоколеблив во своите намери.

⁶Злите не ги одржува во живот,

туку на натажените им го дава нивното право.

⁷Не симнува очи од праведните,

со цареви на престол ги поставува,

ги зацарува засекогаш и ги издигнува.

⁸Но на оние што се оковани во ланци,

цврсто стегнати од јажињата на жалоста,

⁹Тој им ги кажува нивните престапи

и нивните дела што дрско ги правеле,

¹⁰и им ги отвора ушите, за да се поправат,

па им заповеда да се откажат од злото.

¹¹Ако послушаат и Му служат,

ќе ги проживеат деновите свои во напредок,

и годините свои во уживање.

¹²Но ако не послушаат - од меч ќе загинат,^[93]

ќе умрат без мудрост.

¹³Безбожните во срце кријат јад.

Дури и кога во пранги ги оковува,

тие не повикуваат за помош.

¹⁴Умира душата нивна уште во младоста,

а нивното тело меѓу машките блудници.^[94]

¹⁵Но тие што страдаат Тој ги избавува,

кога се во жалост ушите им ги отвора.

¹⁶Така Тој и тебе те повикува

од канџите на маката кон пространо место, без огради.

Удобна трпеза за тебе е поставена,

преполна со одбрана храна.

¹⁷Но, сега врз тебе е натоварена пресуда против зол човек.

Судот и правдата те достигнаа.

¹⁸Не дозволувај богатството да те намами,

големиот поткуп да те заведе.^[95]

¹⁹Ќе те одржи ли твоето богатство,

сѐ што може моќен човек да направи,

па да не бидеш во мака?

²⁰Не посакувај ја ноќта,

за да ги одвлечкаш луѓето од нивните места!

²¹Внимавај! Не свртувај се кон злото,

оти тоа повеќе го сакаш отколку жалоста!

²²Гледај, возвишен е Бог во Неговата сила!

Кој е учител како Него!?

²³Кој може да Му каже по кој пат да оди?

Кој може да Му каже:,Погрешно постапи!’.

²⁴Запомни, ти мораш да му се восхитуваш на она што Тој го прави,

а луѓето во песни го опеваат!

²⁵Сето човештво тоа го гледа,

луѓе оддалеку наблјудуваат.

²⁶Гледај, голем е Бог и ние не можеме да Го разбереме!

Бројот на годините Негови не можеме да го дознаеме.

²⁷Ги крева водените капки,

а тие се цедат од пареата и се претвораат во дожд.^[96]

²⁸Влага излеваат облаците,

врне изобилие врз човештвото.

²⁹Ете, кој може да го разбере простирањето на облаците?

Кој може да разбере како Тој грми од Неговото живеалиште?

³⁰Гледај, распара молњата Негова под Него,

нурнува сѐ до морските длабочини.

³¹Така управува со народите^[97]

и обезбедува изобилна храна.

³²Раката Негова е полна со молњи,

и Тој им заповедува да светкаат.

³³Громот Него го објавува,

дури и стоката знае кога Тој се приближува.^[98]

Глава 37

¹Ете, од ова срцето мое тупка,

од местото скока.

²Слушни го, слушни рикањето на гласот Негов,

грмотевицата што од устата Негова излегува!

³Ја отпушта молњата под целото небо,

сѐ до краиштата на земјата.

⁴Зад Него глас рика, грми звукот на Неговата величественост,

и кога ќе се слушне гласот Негов,

ништо не може да ги задржи.

⁵Грми Бог со Својот глас на чудесен начин,

големи нешта прави кои ние не ги разбираме.

⁶На снегот му вели: ,Паѓај на земјата!’,

на дождот: ,Врнете, паѓајте силни поројни дождови!’

⁷Тој ја прекинува работата на секој човек,^[99]

за да ги дознаат луѓето делата Негови.

⁸Бегаат животните под заклон,

во дувлата остануваат.

⁹Излегува бурата од својата одаја,

студот од разбеснетите ветрови.

¹⁰Здивот Божји мраз произведува

и водните пространства ги смрзнува.

¹¹Со влага ги полни облаците,

со молњи ги распара.

¹²Тој ги води да кружат по нивните патеки над земјата,

им заповеда што треба да прават над целиот свет.

¹³Ги собира или за казна, или пак за да ја натопи земјата

и да ѝ покаже наклоност.

¹⁴Слушни го ова Јове!

Застани и замисли се над овие Божји чуда!

¹⁵Дали знаеш како Бог управува со нив,

како ја светка молњата меѓу облаците?

¹⁶Дали знаеш како се држат облаците на небо?

Дали ги знаеш чудата на Оној Кој е совршен во знаењето?

¹⁷Ти што се капеш во пот во твоите облеки,

додека земјата лежи потисната од јужниот ветер,

¹⁸можеш ли со Него да ги распнуваш небесата,

тешки како огледало од леана бронза?

¹⁹Кажи ни што треба да Му кажеме,

оти заради мракот, ние не можеме да најдеме зборови.

²⁰Да Му кажеме ли: ,Јас ќе зборувам!’?

Зарем човек свесно ќе побара да биде проголтан?

²¹Никој не може да гледа право во сонцето кое блеска на небесата,

откако ветрот дувнал и ги исчистил.

²²Бог Кој е страотно величествен од север доаѓа,

во златен сјај облеан!

²³Семоќниот не можеме да го досегнеме!

Возвишен во Неговата сила, правда и голема правичност

Тој никого не ги угнетува.

²⁴Затоа луѓето го почитуваат,

а и Тој, зарем не ги цени мудрите во срце?“

Глава 38

ГОСПОД проговорува.

¹Тогаш ГОСПОД му одговори на Јов од бурата и рече:

²„Кој е овој што го замрачува Мојот совет

со зборови лишени од знаење?

³Препашај си ги сега половините како маж!

Јас ќе те прашувам, а ти да ми одговараш!

⁴Каде беше ти кога Јас ги поставив темелите на земјата?

Кажи ми ако знаеш и разбираш!

⁵Кој ги одреди нејзините размери,

кој распна преку неа мерно јаже, ти сигурно знаеш?!

⁶На што се поставени нејзините подножја,

кој го постави нејзиниот аголен камен,

⁷додека сите утрински ѕвезди заедно пееја

и викаа од радост сите синови Божји?!

⁸Кој му ги затвори портите на морето,

кога бликна, од утробата кога излезе,

⁹кога облаците наметка негова ги направив

и во црна темнина го завив,

¹⁰кога границите му ги утврдив

и ги наместив лостот и вратите?!

¹¹Кога реков: ,До тука смееш да дојдеш,

и не оди понатаму!

Тука нека запираат твоите горди бранови!’

¹²Си му заповедал ли ти на утрото,

си ѝ покажал ли на зората каде ѝ е местото?

¹³Си ги фатил ли краевите на земјата,

па да ги истресеш од неа злите?

¹⁴Таа се обликува како глина под печат,

и сѐ на неа останува како на наметка.

¹⁵Им се одзема на злите светлото,

раката бунтовничка се крши.

¹⁶Си продрел ли до изворите на морето,

си одел ли по дното на бездната?

¹⁷Ти биле ли покажани портите на смртта -

портите на длабоката сенка дали си ги видел?

¹⁸Ја сфаќаш ли огромната пространост на земјата,

кажи ми ако го знаеш сево ова?

¹⁹Каде е патот кон пребивалиштето на светлината,

темнината знаеш ли каде има дом?

²⁰Можеш ли да ги одведеш во нивните места?

Го знаеш ли патот до нивните пребивалишта?

²¹Ти сигурно знаеш! Ти уште оттогаш си роден,

и голем е бројот на деновите твои!

²²Си влегол ли во складиштето на снегот,

складиштето на градот си го видел ли,

²³кои ги чувам за тешко време,

за ден на војна и битка?

²⁴Во која насока се распрснува молњата,

брише источниот ветер по земјата?

²⁵Кој им пробива корита на пороите

и пат на грмотевиците во бурата,

²⁶на водата во земја каде човек не живее,

пуста земја без жива душа во неа,

²⁷за да се напои сувата земја и пустината,

и да избијат никулци од трева?

²⁸Има ли дождот татко?

Кој ги раѓа капките роса?

²⁹Од чија утроба доаѓа ледот,

сланата небесна кој ја раѓа?

³⁰Водите како камен цврсти стануваат

кога ќе замрзнат површините на бездната.

³¹Можеш ли да ги зауздаш прекрасните Плејади,^[100]

уздите на Орион можеш ли да ги отпуштиш?

³²Можеш ли да ги изведеш соѕвездијата^[101] во вистинското време,

да ја водиш +Мечката^[102] со мечињата?

³³Ги знаеш ли законите на небесата,

можеш ли ги поставиш да владеат над земјата?

³⁴Може ли твојот глас да допре до облаците?

Со потоп од вода можеш ли да се преплавиш?

³⁵Ти ли ги пушташ молњите да излезат?

Те известуваат ли тие: ,Еве не!’?

³⁶Ти ли ги обдари срцата^[103] со мудрост?

Кој му дава разум на умот?

³⁷Кој, во својата мудрост ги брои облаците,

ќуповите небесни Кој ги превртува,

³⁸кога прашината ќе натежне

и грутките земја ќе се слепат?

³⁹Ти ли ѝ ловиш на лавицата плен,

гладта на лавовите ти ли ја наситуваш,

⁴⁰кога се притајуваат во дувлата,

лежат по грмушките чекајќи?

⁴¹Кој за гавранот храна обезбедува,

кога пилињата негови кон Бог пиштат, талкат гладни за храна?

Глава 39

¹Знаеш ли кога треба да се породат горските кози?

Пораѓањето на срните си го гледал ли?

²Ги броиш ли месеците додека да им дојде времето,

го знаеш ли часот кога треба да се породат?

³Ќе се наведнат, ќе ги родат младенчињата

и ќе завршат нивните породилни болки.

⁴Растат младенчињата, јакнат во дивината,

си заминуваат и повеќе не им се враќаат.

⁵Кој го отпуштил на слобода дивото магаре,

оглавникот кој му го одврзал?

⁶Јас му ја дадов пустината дом да му биде,

солените рамници - негови живеалишта.

⁷Им се потсмева на градските гужви.

Не слуша како вика возачот.

⁸Талка по ридовите - неговото пасиште,

трага по сѐ што е зелено.

⁹Ќе го натераш ли дивиот бик да ти служи,

ќе остане ли ноќе покрај твоите јасли?

¹⁰Можеш ли да го задржиш дивиот бик впрегнат во бразда,

ќе ора ли тој долини зад тебе?

¹¹Ќе се потпреш ли на неговата голема сила,

ќе му ја препуштиш ли твојата напорна работа?

¹²Можеш ли да му довериш да ти го собере житото,

на гумното твое ќе го прибере ли?

¹³Крилјата на нојот весело плескаат,

но не се како зглобовите и перјата на штркот.

¹⁴Ете, тој на земја ги лежи своите јајца,

во песокта ги грее,

¹⁵заборава дека нога може да ги скрши,

или диво животно да ги згази.

¹⁶Грубо се однесува кон своите млади,

како да не се негови.

Неговиот труд, кога нема грижа, е залуден,

¹⁷затоа што Бог не го обдари со мудрост,

и не му даде дел од разумот.

¹⁸А сепак, кога ќе расшири перја да трча,

му се потсмева и на коњот и на јавачот.

¹⁹Ти ли му ја даваш на коњот силата негова,

вратот негов ти ли со грива развеана го облекуваш?

²⁰Ти ли го правиш да скока како скакулец -

ужас влева неговото гордо ’ржење?

²¹Удира жестоко со копитата, се радува на својата сила,

одвај чека кавга да започне.

²²На стравот му се потсмева, од ништо не се плаши,

од работ на мечот не се крие.

²³Треска тагарчето^[104] крај него,

блескаат стрелите и копјата.

²⁴Од возбуда и бес земја јаде,

додека трубата свири тој мирно не застанува.

²⁵Штом трубата екне, тој фркнува: ,Аха!’,

од далеку битка намирисува -

викањето на заповедниците и бојниот вик.

²⁶Со твоја мудрост ли лета соколот,

шири крилја кон југ.

²⁷На твоја заповед ли се виши орелот,

на високо гнездо вие?

²⁸Во карпите пребива,

таму ноќта ја поминува,

камените гребени му се тврдина.

²⁹Од таму храна бара,

со очи оддалеку ја забележува,

³⁰а пилињата негови со крв се гостат.

Каде има мрши, таму е и тој.“

Глава 40

¹Па му проговори ГОСПОД на Јов и му рече:

²„Оној кој се препира со Семоќниот, ќе се поправи ли?

Нека одговори оној кој го обвинува Бог!“

³Тогаш Јов му одговори на ГОСПОД и рече:

⁴„Види колку сум јас безвреден.

Можам ли да Ти одговорам?!

Рака на уста ставам.

⁵Еднаш проговорив, но не дадов одговор.

Двапати проговорив, но нема да зборувам веќе.“

⁶Тогаш ГОСПОД му проговори на Јов од бурата и рече:

⁷„Препашај си ги сега половините како маж!

Јас ќе те прашувам, а ти да ми одговараш!

⁸Ти ли ќе ја ставаш под сомневање Мојата праведност?!

Ти ли ќе Ме обвинуваш, за себе да се оправдаш?!

⁹Ете, имаш ли рака како Бог?

Со ваков глас можеш ли да грмиш?

¹⁰Ајде украси се со слава и величественост!

Во чест и величие облечи се!

¹¹Отпушти ја гневноста на својата лутина!

Погледни на секој горделив човек и унижи го!

¹²Погледни на секој горделив човек и направи го скромен!

Уништи ги злите по нивните места!

¹³Закопај ги сите нив во правта!

Лицата нивни закопај ги во гробот!

¹⁴Тогаш ќе ти признаам дека твојата десница може да те спаси.

¹⁵Погледни го бехемотот^[105],

кого сум го создал заедно со тебе. Трева пасе како вол,

¹⁶ете, силата негова му е во бедрата,

јаки се мускулите на неговиот желудец!

¹⁷Мавта со опашката^[106] дебела како кедрово дрво.

Жилите на неговите бедра тесно се испреплетени.

¹⁸Коските негови - цевки бронзени,

краците негови - стапови железни.

¹⁹Тој е прв меѓу созданијата Божји,

а сепак Создателот може да му пријде со Неговиот меч.

²⁰Производите од ридовите му ги носат,

а сите диви животни играат наоколу.

²¹Под лотосите лежи,

се крие под алгите и гази.

²²Лотосите ја кријат сенката негова,

околу него тополи што растат покрај потоците.

²³Ете, ќе се разбранува реката, а тој не се вознемирува,

безбеден е иако Јордан бранови крева против устата негова.

²⁴Може ли некој со око^[107] да го фати?

Со јадица може ли да го прободе неговиот нос?

Глава 41

¹Можеш ли левијатанот^[108] со јадица да го уловиш,

со јаже можеш ли да го врзеш неговиот јазик?

²Можеш ли узда низ носот да му провреш,

со кука образот негов можеш ли да го прободеш?

³Дали тој за милост ќе те моли

и ќе ти проговори слатки зборови?

⁴Ќе склучи ли договор со тебе,

ќе направиш ли од него свој доживотен роб?

⁵Можеш ли од него да направиш галениче, како птица?

Ќе го врзеш ли на јаженце за своите девојчиња?

⁶Ќе тргуваат ли со него продавачите,

ќе го поделат ли меѓу себе трговците?

⁷Ќе му ја наполниш ли кожата со копја,

главата негова со рибарски стрели?

⁸Само допри го, па таа битка ќе ја запомниш

и нема веќе ни да ти текне да го допираш.

⁹Оној кој се надева дека може да го совлада - се лаже.

Само што ќе го погледне човек, веднаш се откажува.

¹⁰Никој не е доволно жесток, за да го разбуди.

Тогаш кој против Мене ќе застане?

¹¹Кој ќе тврди дека Јас мора да платам?

Сѐ под небесата е Мое.

¹²Не, Јас нема да проговорам заради неговите раце или нозе,

нема да проговорам заради неговата сила или убавина.

¹³Кој може да ги соголи надворешните делови на неговата кожа,

кој може да му пријде со двојни узди?

¹⁴Портите на неговата уста, заокружени со застрашувачки заби,

кој може да ги отвори?

¹⁵Грбот негов нанижан со штитови,^[109]

затворени, цврсто запечатени.

¹⁶Секој штит до соседниот е залепен,

така што ни воздух меѓу нив не може да помине.

¹⁷Еден до друг цврсто се прилепени,

се држат и не можат да се одвојат.

¹⁸Кога кива, светлина молска,

очите негови - како зраците на зората.

¹⁹Од устата негова пламени јазици избиваат,

огнени искри летаат.

²⁰Од ноздрите негови дим излегува,

како грне зовриено над оган од трски.

²¹Здивот негов јаглен запалува,

пламен избива од устата негова.

²²Силата пребива во вратот негов,

пред него сѐ малаксува.

²³Слоевите на неговото тело цврсто се слепени,

врз него се држат и не се поместуваат.

²⁴Градниот кош му е цврст како камен,

тврд како долен воденичен камен.

²⁵Кога ќе се крене, моќните треперат,

од неговите траги бегаат.

²⁶Мечот што допира до него ништо не постига,

а ни стрелата, копјето или куката.

²⁷За него железото е како слама,

бронзата како дрво изгниено.

²⁸Стрелите^[110] не го тераат во бег,

камењата од праќата за него се како плева.

²⁹Остенот за него е како сламка,

се смее на ѕвечкањето на сабјата.

³⁰Долната страна му е начичкана со остри ќерамиди,

и остава траги во калта како остен за вршидба.

³¹Ја разматува бездната како да е котел,

го бранува морето како да е грнче за масло.

³²Остава зад себе блескава бразда,

да помисли човек на бездната ѝ побелела косата.

³³Ништо на земјата не е како него,

создаден да нема страв.

³⁴Ги гледа сите дигноглави,

царува над сите горделиви.“

Глава 42

Јов.

¹Тогаш Јов му одговори Јов на ГОСПОД и рече:

²„Знам јас дека сето ова Ти можеш да го направиш,

и пред Твоите намери ништо не може да се испречи.

³(Велиш:) ,Кој е тој што Мојот совет го замрачува неразумно?.’

Да, јас проговорив за нешта што не ги знам,

нешта прекрасни, кои се далеку над мене и не ги разбирам.

⁴(Велиш:),Слушни ме сега и Јас ќе зборувам,

Јас ќе поставувам прашања, а ти да одговараш!’

⁵Со уво Те слушнав,

но сега окото мое Те виде.

⁶Затоа самиот себе се презирам

и се каам во прав и пепел.“

Поговор.

⁷А после ова, откако ГОСПОД му ги кажа на Јов овие нешта, му кажа ГОСПОД на Теманецот Елифаз:

„Пламти гневот Мој против тебе и против твоите двајца пријатели, зашто не зборувавте за мене она што е вистина, онака како што зборуваше мојот слуга Јов. ⁸Затоа сега земете си седум волови и седум овни и одете кај Мојот слуга Јов, жртвувајте за себе жртви паленици, а Мојот слуга Јов ќе се моли за вас. Ете, од него сигурно ќе ги прифатам, па да не постапам со вас според вашата глупавост, зашто не зборувавте право за Мене, како што зборуваше Мојот слуга Јов.“

⁹И така отидоа Теманецот Елифаз, Шухиецот Вилдад и Нааматиецот Зофар, и направија како што им кажа ГОСПОД, а ГОСПОД ги прифати (молитвите) од Јов.

¹⁰Тогаш, откако Јов се помоли за своите пријатели, ГОСПОД му го врати напредокот, дури му даде двапати повеќе одошто имаше порано. ¹¹Дојдоа кај него сите негови браќа, сите негови сестри и сите што го познаваа од порано. Јадеа со него во неговиот дом, му искажаа сочувство и го утешија за сите несреќи што ГОСПОД ги донесе на негова глава. Секој од нив му даде по една сребрена пара^[111] и по еден златен прстен.

¹²И ГОСПОД го благослови вториот дел од животот на Јов повеќе од првиот. Имаше четиринаесет илјади овци, шест илјади камили, илјада рала волови и илјада магарици. ¹³Имаше седум сина и три ќерки. ¹⁴Им даде имиња, на првата Јемима, на втората Кесиа и на третата Керен Хаппух. ¹⁵Во целата земја немаше други жени, толку убави како ќерките на Јов, а нивниот татко им даде наследство, заедно со нивните браќа.

¹⁶И живееше Јов после ова сто и четириесет години и виде деца и внуци и правнуци до четврто колено, ¹⁷па умре стар и сит од животот.^[112]

Забелешки:

1. Уц, голема област источно од Јордан, од Едом на југ (1 Мој 36:28, Плач 4:21), па до Арамејските земји на север (1 Мој 10:23, 22:21).
2. Но не и безгрешен, видете 6:24.
3. Совршен број, означува заокруженост, исполнетост.
4. Ангелите.
5. Сатана на еврејски значи обвинител. Овде зборот сатана секаде е членуван, што значи дека не се подразбира како лично име.
6. Народ од јужна Арабија, тргувале со зачини, злато и скапоцени камења. За посетата на нивната царица на Соломон видете 1 Цар 10:1-13. Јов ги нарекува Шевајците патувачки трговци (6:19) и ги доведува во врска со Тема, околу 550 километри јужно од Ерусалим.
7. Народ кој бил номадски сѐ до 1000 г. пр. Хр., а потоа се населиле во јужна Месопотамија и станале јадро на Навуходоносоровото царство.
8. Знаци на длабока жалост (1 Мој 37:34, Иса 15:2).
9. Еврејскиот збор покрај глупавост подразбира и неморалност.
10. Теман е град во Едом, јужно од Мртвото море (1 Мој 36:11, Јер 49:7, Езе 25:13, Ам 1:12, Авд 9 ).
11. Елифаз е едомско име (1 Мој 36:11).
12. Шухит, Вилдад можеби бил потомок на Шуах, најмладиот син на Авраам и Кетура (1 Мој 25:2).
13. Нааматит, освен во оваа книга, никаде на друго место во Библијата не се среќава ова име.
14. или смртна сенка.
15. Постоеле луѓе кои се бавеле со фрлање клетви, како Балаам (4 Мој 22-24).
16. или морето.
17. Морското чудовиште.
18. Ако таткото го ставел новороденото на колена, тоа значело дека го прифаќа за свое.
19. Букв. се рушат пред молецот.
20. Ангелите, синовите Божји.
21. Букв. синовите на пламенот.
22. Овој стих се повторува во 9:10.
23. Вака е преведен Еврејскиот збор Шадај, кој во книгата на Јов се среќава 31 пат.
24. Евр. Кадош.
25. Букв. Напредокот е одземен од мене!
26. Видете Гал 6:1.
27. Тема, оаза во северна Арабија, околу 700 км југозападно од Вавилон.
28. Видете ја забелешката на 1:15.
29. Еврејскиот збор обично подразбира служење војска. Овој збор е употребен како ознака за вавилонското ропство во Иса 40:2.
30. Дрвена макара со која се ткае. На неа е намотан конецот и таа се префрлува од едната до другата страна на основата на разбојот.
31. Евр. шеол.
32. Евр. танин. Го симболизира хаосот.
33. Букв. зошто ме одбра за своја цел?
34. Или: за Тебе јас сум само бреме.
35. Букв. Тој ги предал во раката на нивниот грев.
36. Не е сосема јасно што точно овој збор значел во Еврејскиот јазик.
37. Вака е во Масоретскиот текст, во Септуагинтата е: Кој може да го обвини Него?
38. Букв: да ме повика на суд.
39. Букв. бродови од папирус.
40. Или снег.
41. Во Септуагинтата: Кога би имало...
42. Евр. шеол.
43. или Колку што од диво магаре може питомо да се роди.
44. или: и нив Бог в рака ги држи.
45. или: Од цареви пранги симнува и им ги препашува половините со платно.
46. им ја одзема силата.
47. Букв: Зошто би го ставал своето месо во свои заби, својот живот во свои раце.
48. Или: Тој сигурно ќе ме дотолчи, за мене нема надеж, сепак своите постапки јас пред Него непоколебливо ќе ги бранам.
49. Вака е во Еврејскиот текст, а во Септуагинтата, Вулгатата и Сирискиот превод стои: него си го извел пред Себе на суд.
50. Евр. шеол.
51. или ослободување.
52. Или талка наоколу бесцелно за храна,
53. Букв. ме постави за Своја цел.
54. Или: „Моите пријатели ми се потсмеваат.“
55. Евр. шеол.
56. Евр. шеол.
57. Букв. на децата на мојата утроба.
58. Букв: коските ми се лепат за месото и кожата.
59. Букв. од месото мое никогаш не ви е доволно.
60. Или: ќе стапне врз мојот гроб.
61. Или: И откако ќе ја уништат оваа моја кожа, сепак во месото ќе го гледам Бог.
62. Така ќе го познаете Семоќниот.
63. Потоп ќе го однесе неговото домаќинство, порој ќе го збрише на денот на Божјиот гнев.
64. Букв. Но нивниот напредок не е во нивна рака и советот на лошите е далеку од мене.
65. Или: Тој се чува за денот на несреќата, на денот на гневот тој ќе биде предаден.
66. грутки злато.
67. Букв. Нема да притисне против мене обвиненија.
68. Не е сосема јасно што точно овој збор значел во Еврејскиот јазик.
69. Или: оние што се пред смрт.
70. Евр. шеол.
71. Евр. Авадон.
72. Или: Својот престол, овие два збора во Еврејскиот јазик многу слично се пишуваат.
73. Чудовиште.
74. Евр. Авадон.
75. Букв. Мојата слава ќе остане свежа со мене, а лакот во мојата рака ќе остане нов.
76. Букв. После мојот збор никој повеќе не зборуваше. Врз нив паѓаше мојот збор.
77. Не се знае што точно оваа реченица значи во Еврејскиот јазик.
78. Или: глодаат сува земја.
79. Значењето на овој збор во Еврејскиот јазик не е сосема извесно.
80. Букв: чесни мерки.
81. Евр. Авадон.
82. или: кон улицата
83. Или: како сите луѓе.
84. Или: Тој не одговара на ниту еден човечки збор.
85. Или: од преминување преку Реката.
86. Или: или гробот.
87. Букв. праведен статус.
88. Или: јас сум поправеден од Бог.
89. Или: Што корист имаш, што добиваш ако јас не грешам.
90. Или: Што корист имаш, што добиваш ако јас не грешам.
91. Или: Кој нѐ поучува преку ѕверовите земни и ни дава мудрост преку птиците небесни?
92. Не е сосема јасно што точно овој збор значи во Еврејскиот јазик.
93. Или: Ќе поминат преку реката.
94. Видете 1 Цар 14:24.
95. Значењето на 18, 19 и 20 стих во Еврејскиот јазик не е сосема јасно.
96. Или: а тие во потоци се цедат од пареата.
97. Или: ги храни.
98. Или: Оној Кој е огорчен противник на злото.
99. Или: Ги исполнува сите луѓе со страв од Неговата моќ.
100. Или: трепреливите Плејади.
101. Или: утринската ѕвезда.
102. Или: Лавот.
103. Не се знае што точно овој збор значи во Еврејскиот јазик.
104. тагарче, кожена торба во која се носат стрелите.
105. Можеби нилски коњ или слон.
106. Или можеби сурлата.
107. Или со водена јама.
108. Или можеби крокодилот.
109. Или: Горда низа од штитови.
110. Букв. синовите на лакот.
111. Евр. кешита, пара со непозната вредност.
112. Букв: стар и полн со денови.